Birazoku

Liberal demokrasilerin ve uluslararası düzenin geleceği mali krizlerden, otoriter tehditlerden ve kaçınılmaz teknolojik gelişmelerden nasıl etkilendi?

Sol bu geleceğe dair özgün bir karşı anlatı geliştirmekte neden zayıf kalıyor?

ABD bir gerileme ve çürüme sürecinde mi?

İran’ın nükleer silah edinmesi küresel barışı tehlikeye mi düşürür, yoksa Ortadoğu’ya istikrar mı getirir?

ABD bu süreci tehditler ve vaatler dengesine dayanan bir stratejiyle kontrol edebilir mi?

Soğuk Savaş’ın tarihinden alınması gereken dersler bu stratejilerin belirlenmesinde yol gösterici olur mu?

İnsani yardım gönül işi mi, görev mi, yoksa her ikisi birden mi?

Din ve parti siyasetinin iç içe geçmesi insanları dinden uzaklaştırıyor mu?

Uluslararası ilişkiler alanına yön veren Fukuyama, Walzer, Zakaria, Waltz, Jervis gibi büyük isimler bu kitapta küreselleşme, tarihin sonu, nükleer silahlanma, İran sorunu, Amerikan müdahaleciliği, büyüyen Çin tehdidi ve hepimizi ilgilendiren daha nice güncel meseleyi ele alıyorlar. Çağdaş uluslararası siyasetin kafa karıştırıcı labirentlerinde yolunu kaybetmemek isteyen herkese kolay anlaşılır bir yol haritası sunuyorlar.

İÇİNDEKİLER

Giriş 13
gıdeon rose
1
Tarihin Geleceği
francıs fukuyama
16
1. Demokratik Dalga 17
2. Ehven-i Şer 21
3. Demokrasinin Geleceği 24
4. Kayıp Sol 27
5. Geleceğin İdeolojisi 28
2
Liberal Dünya Düzeninin Geleceği
g. john ıkenberry
31
1. Liberal Üstünlük 33
2. Cemiyete Katılmak 37
3. Başka Düzen Yok 39
4. Güvencenin Gerekçesi 42
5. Yenilenme Zamanı 44
3
Amerikan Gücünün Geleceği
joseph s. nye, jr.
46
1. Hegemonik Gerileme? 48
2. Yükselen Çin 49
3. İçten Çürüme 51
4. Siyaset ve Kurumlar 56
5. Gerileme Tartışması 59
6. Yeni Bir Anlatı 62
4
Hegemonya ve Sonrası
robert o. keohane
64
1. Kurumlar da Gerekli 65
2. Bilinenler ve Bilinmeyenler 69
5
Amerika Düzeltilebilir mi?
fareed zakarıa
72
1. Şimdiki Eğilim 74
2. Sihirli Para 76
3. Reform ve Yatırım 78
4. Siyasi Demografi 82
5. Japon Modeline Dönüş 84
6
İleriye Doğru
stephen g. brooks, g. john ıkenberry ve
wıllıam c. wohlforth
86
1. Uygun Bir Strateji 88
2. Dengesizlik 90
3. Ayartılara Kapılmamak 93
4. Barışı Gözetmek 95
5. Askerî Hâkimiyet, Ekonomik Üstünlük 98
6. İşbirliği Geliştirmek 100
7. Bildiğimiz Şeytan 101
7
Geri Çekilme
barry r. posen
103
1. Etki ve Tepki 105
2. Kimlikle Çatışmak 107
3. Faydasız Dostlar 109
4. Ustalıklı Bir Strateji 111
5. Pratikte Ölçülülük 115
6. İşi Oluruna Bırakmak 117
8
İran Neden Bomba Üretmeli?
kenneth n. waltz
119
1. Güç Dengelenmek İster 119
2. Yersiz Korkular 122
3. İçiniz Rahat Olsun 124
9
İran ile Uzlaşmak
robert jervıs
126
1. Zorlayıcı Diplomasi Neden Zordur? 127
2. Bu İş Neden Daha da Zorlaşıyor? 129
3. Tehditler Nasıl İnandırıcı Kılınabilir? 131
4. İnandırıcı Vaatlerde Bulunmak Neden Zordur? 134
5. Masaya Oturmak 137
10
Nükleer Caydırıcılığın Kayıp Mantığı
rıchard k. betts
140
1. Gereksiz Sertlik 142
2. Unutulmuş Dersler 145
3. Karışık İşaretler 151
11
Küba Füze Krizi 50 Yaşında
graham allıson
157
1. Kennedy Olsa Ne Yapardı? 158
2. Havuç Sopayla İyi Gider 160
3. Kurallar 163
4. Harekete Geçmek 164
12
İnsani Yardım Üzerine
mıchael walzer
166
1. Zorunlu Hayırseverlik 167
2. İdeal Bağış 171
3. İnsani Yardım Siyaseti 173
4. Sorumluluk Yükleme 175
5. Destek ve İyileştirme 178
13
Tanrı ve Sezar: Amerika’da Din ve Siyaset
davıd e. campbell ve robert d. putnam
181
1. Başlangıç 183
2. Tanrı’nın Bahşettiği Hak 186
3. Dinden Çıkmak 188
4. Tanrı Aşkına 191
Dizin 193

Giriş
Gıdeon Rose

Bazen büyük isimler sadece büyük isimler olarak itibarlarını hak ederler. Bu çalışmada, uluslararası ilişkilerin önde gelen isimlerinin, akademisyenler ve karar vericiler arasındaki uçurumun nasıl kapatılabileceğini gösteren en son makalelerinden bazılarını bir araya getirmeye karar verdik. Birçok uygulayıcının ve genel okurun sosyal bilimlerdeki çağdaş akademik çalışmalara çok az ilgi gösterdiğini ve çoğu sosyal bilimcinin de bu tür tutumlarla ilgilenmediğini ve bunları üreticilerden ziyade tüketicilerin yetersizliklerine bağladığını söylemek muhtemelen doğru olacaktır. Buna rağmen, burada, yani Foreign Affairs’de, karar vericiler, akademisyenler ve benzer şekilde genel okurlar açısından bir tartışma ortamı yürütmekten sorumlu olan bizler, entelektüel titizliğin, pratik anlamlılığın ve anlaşılır sunumun birbirini dışlamadığına kuvvetle inandığımız gibi, doğru bir şekilde uygulandıklarında bunların birbirlerini güçlendirdiklerine de inanıyoruz.

Değerli bir teorinin, özellikle de siyaset bilimi ve uluslararası ilişkilerdeki teorilerin, insan hayatı ve faaliyeti bakımından bazı pratik içerimleri olacaktır ve bu pratik içerimleri ortaya çıkarıp açık ve belirgin hâle getirmek, standart bilimsel faaliyetin bariz bir unsuru olmalıdır. En can alıcı soruyu yanıtlamanın tek ciddi yolu budur: Bu çalışmayı neden önemsemeliyim? Benzer şekilde, argümanları şeffaf ve anlaşılır bir şekilde sunmak onların iş görmesini sağlamanın en iyi yolu olmanın yanı sıra onları denemek ve geliştirmek için de faydalıdır. Soyutlama, jargon ve anlaşılmazlık –ne yazık ki günümüzün ana akım akademik söyleminin alametifarikası olarak çok yaygındır– düşüncenin ve hakikatin düşmanlarıdır. George Orwell’in de belirttiği gibi, “İngilizceni basitleştirirsen, tutuculuğun en saçma yönlerinden kurtulursun. Gerekli lehçelerden hiçbirini konuşamazsın ve aptalca bir söz söylediğinde sonunda bunun aptalca olduğunu kendin bile anlarsın.”

Bu nedenle, önde gelen bilim insanlarının makalelerini anlaşılır ve geniş bir kitleye hitap edecek, sade bir dille sunarak onların akademik uzmanlıklarından yararlanmak ve bunları pratik siyasi meselelere uygulamak konusunda onları teşvik etmek, misyonumuzun önemli bir parçasıdır. Bu amaç doğrultusunda bu eser, önde gelen akademisyenlerin ve düşünürlerin, tarihin gidişatı ve Amerikan hegemonyasının geleceğinden, İran’ın nükleer programı gibi acil politika sorunlarının ele alınmasına ve insani yardım ile dinin Amerikan siyasetindeki rolüne kadar her şeyi kapsayan, geniş bir yelpazedeki çalışmalarını içermektedir.

Kitap, Francis Fukuyama’nın tarihsel teleoloji üzerine en ünlü eserini yeniden ele alması sonucunda “Tarihin Geleceği” üzerine düşüncelerini sunmasıyla başlıyor. Ardından “Liberal Dünya Düzeninin Geleceği”ni tartışan John Ikenberry’i Joseph Nye’nin “Amerikan Gücünün Geleceği” hakkındaki soruşturması ile Robert Keohane’nin “Egemenlik ve Sonrası”na dair analizi takip ediyor. Fareed Zakaria, “Amerika Düzeltilebilir mi?” sorusunu ele alarak bu bölümü kapatıyor.

ABD’nin büyük stratejisinin geleceği, bir yanda Stephen Brooks, John Ikenberry ve William Wohlforth (“İleriye Doğru”) ile diğer tarafta Barry Posen (“Geri Çekilme”) arasında uzun süredir devam eden bir tartışmanın etrafında ele alınıyor. Graham Allison “Küba Füze Krizi 50 Yaşında”nın içyüzünü incelerken Kenneth Waltz, Robert Jervis ve Richard Betts, sırasıyla “İran Neden Bomba Üretmeli”, “İran ile Uzlaşmak” ve “Nükleer Caydırıcılığın Kayıp Mantığı” makalelerinde İran politikasını ele alıyorlar. Kitap, Michael Walzer’ın “İnsani Yardım Üzerine” etraflı düşünceleri ve David Campbell ve Robert Putnam’ın “Tanrı ve Sezar: Amerika’da Din ve Siyaset” hakkındaki incelemesiyle sona eriyor.

Akademisyenlerin resmi duruşları bağlamında bu tür yazılara itibar edilip edilmemesi hakkındaki tartışmaları başkalarına bırakıyoruz. Tek söyleyeceğimiz, bu yazıları sayfalarımızda bulundurmaktan gurur duyduğumuz ve gelecekte bunlardan daha fazlasını üretmeye çalışmaya devam edeceğimizdir.

Tarihin Geleceği
liberal demokrasi orta sınıfın çöküşünden sağ
çıkabilir mi?
Francıs Fukuyama

Dünya üzerinde son zamanlarda garip vakalar görülüyor. 2008’de başlayan küresel mali kriz ve devam eden avro krizi, son 30 yıllık süreçte reforme edilmiş kapitalizm modelinin neticeleridir. Wall Street’in açıkladığı yardım paketlerine yönelik geniş çaplı tepkiye rağmen, sol Amerikan popülizminde buna karşılık büyük bir yükseliş yaşanmadı. Wall Street’i Ele Geçir hareketinin yükselişe geçeceği düşünülebilir fakat bugüne kadarki en dinamik popülist hareket, asıl hedefi sıradan insanları mali spekülatörlerden korumaya çalışan düzenleyici devlet modeli olan sağcı Çay Partisi olmuştur. Benzer bir durum, solun kan kaybettiği ve sağcı popülist partilerin revaçta olduğu Avrupa için de söz konusudur.

Soldaki bu hareketsizliğin bazı nedenleri vardır; bunların arasındaki en önemli neden fikirsel anlamda başarısız olunmasıdır. Önceki nesil için, ekonomik konularda ideolojik üstünlük özgürlükçü bir sağa aitti. Sol, modası geçmiş sosyal demokrasinin uygulanamaz bir biçimine sığınmaktan başka bir gündemi makul bir şekilde temellendirememişti. Makul bir ilerici karşı-anlatının olmaması sağlıksız bir durumdur çünkü rekabet, ekonomik faaliyetler için olduğu kadar entelektüel tartışmalar için de faydalıdır. Küreselleşmiş kapitalizmin mevcut biçimi liberal demokrasinin dayandığı orta sınıfı aşındırdığından, ciddi bir entelektüel tartışmaya acilen ihtiyaç vardır.

1. Demokratik Dalga

Bir zamanlar Karl Marx’ın savunduğunun aksine, toplumsal güçler ve koşullar ideolojileri basitçe “belirlemez” ama fikirler de çok sayıda insanın kaygılarına hitap etmedikçe güç kazanmaz. Liberal demokrasi, belirli sosyoekonomik yapılar tarafından kısmen kolaylaştırıldığı ve bunlara yanıt verebildiği için dünyanın büyük bir kısmında geçerli olan ideolojidir. Bu yapılardaki değişikliklerin ideolojik sonuçları olabileceği gibi, ideolojik değişikliklerin de sosyoekonomik sonuçları olabilir.

Çin’deki Konfüçyüsçülük dışında son üç asırdır insan toplumlarını şekillendiren güçlü fikirlerin neredeyse tamamı dinsel nitelikliydi. Dünya genelinde kalıcı bir etkiye sahip ilk büyük seküler ideoloji, 17. yüzyılda Avrupa’nın belirli bölgelerinde ilk etapta ticari, ardından endüstriyel bir orta sınıfın yükselişiyle ilişkili bir öğreti olan liberalizmdi. (“Orta sınıf” derken, gelir bakımından toplumun ne en üstünde ne de en altında yer alan, en az orta öğrenim görmüş, taşınmaz malları, dayanıklı malları ya da kendi işletmeleri olan kişileri kastediyorum.)

Locke, Montesquieu ve Mill gibi klasik düşünürlerin ifade ettiği gibi liberalizm, devlet otoritesinin meşruiyetinin devletin vatandaşlarının bireysel haklarını koruma yeteneğinden kaynaklandığını ve devlet iktidarının da hukukla sınırlandırılması gerektiğini savunur. Gözetilmesi gereken temel haklardan biri de özel mülkiyet hakkıdır; İngiltere’de meydana gelen 1688- 89 Şanlı Devrimi, modern liberalizmin gelişimi için önemli …