Birazoku

Evet, bu Mağripli Othello’nun yüce dağlardan bataklıklara inişinin, “düşüş”ünün öyküsüdür. Maddi değerlerin çatışmasıdır insancıl değerlerle. Yenilgidir. Saflığın, dürüstlüğün, adaletin yalan ve düzen dünyasına yenilgisidir. Bitmeyen, hep yinelenen bir yenilgidir.

Son sahnede kılıç darbesini yiyen lago şöyle der: “Yaralandım efendim, ama ölmedim. “lagolar ölmez, yaralanabilir ama ölmedim.” lagolar ölmez, yaralanabilir ama ölmez. Lago yaşıyor. Şeytan aramızda! Hey! Evinize, ceplerinize, ailenize göz kulak olun. Duydunuz mu; şeytan aramızda, şeytan aramızda!

Sahip olun ruhlarınıza!

KİŞİLER
VENEDİK DÜKÜ
BRABANTIO   : Bir senatör, Desdemona’nın babası.
GRATIANO      : Brabantio’nun kardeşi.
LODOVICO      : Gratiano’nun bir akrabası.
OTHELLO       : Venedik Devleti’nin hizmetinde soylu bir
Mağripli. CASSIO          : Othello’nun emir subayı.
IAGO              : Othello’nun çavuşu.
RODERIGO     : Venedikli bir bey.
MONTANA      : Othello’dan önceki Kıbrıs valisi.
SOYTARI        : Othello’nun hizmetçisi.
DESDEMONA : Brabantio’nun kızı ve Othello’nun karısı.
EMILIA          : Iago’nun karısı.
BIANCA          : Casaio’nun sevgilisi.
SENATÖRLER
Gemici, haberci, subaylar, beyler, çalgıcılar, görevliler.

PERDE I
SAHNE I
Venedik’te bir sokak…
(lago ile Roderigo girerler. )

RODERIGO      Sus! Yazıklar olsun sana! Gücüme gitti doğrusu; Hem kesemi kendi kesenmiş gibi kullan, Hem de bildiğin halde, bir şey söyleme bana.
IAGO                Ah, dinlemiyorsunuz ki beni!
Eğer böyle bir şey aklımın ucundan bile
geçtiyse, Allah kahretsin beni.
RODERİGO     Oysa bana ondan nefret ettiğini söylemiştin.
IAGO                Alçağın daniskasıyım yalanım varsa.
Beni kendine emir subayı seçsin diye, Şehrin üç ileri geleni baş eğdiler onun önünde. Dinim üzerine yemin ederim ki, Bilirim ben değerimi, Yaverlikten aşağısı bana yaraşmaz. Fakat o kibirli, çıkarcı herifin biri. Savaştan söz etmiş, Bir sürü ağız kalabalığı yaparak, Sonunda atlatmış ricacılarımı.
“İşin doğrusu, ben adamımı çoktan seçtim.”
deyivermiş. Seçtiği de kimmiş? Sözde muhteşem bir matematikçi. Michael Cassio diye biri, Floransalı. Gördüğü her güzel kadınla başını belâya
sokacak bir adam. Hayatı boyunca hiçbir birliğe kumanda
etmemiştir. Savaş düzenini evde kalmış yaşlı bir kız
kadar bilir ancak. Kitaplardaki teorik bilgilere gelince, onu
becerir işte. Ama bunu togalı1 devlet adamları da onun
kadar iyi yapar. Onun bütün askerliği gevezelikten ibarettir. Yine de efendim o seçildi sonunda. Rodos’ta, Kıbrıs’ta, diğer Hıristiyan ve barbar topraklarında, Başarılarımı kendi gözleriyle gördüğü halde, Bir muhasebeci girip aramıza, indiriyor
yelkenlerimi. Bu hesapçı herif, ortaya çıkıp, Yaveri oluveriyor tam zamanında. Bana gelince -Allah nazardan saklasın -Mağriplinin çavuşu.
RODERİGO      Tanrı aşkına, cellâdı olurdum daha iyi.
İAGO              Neylersin çaresi yok. Hizmetin laneti bu.
Yükselme kıdemle değil, Ya tavsiyeyle oluyor, Ya kendini sevdirmeyle. Kıdeme bakılsaydı, her ilkin yeri kalırdı
ikinciye. Şimdi efendim, siz söyleyin. Ben bu Magripliyi nasıl seveyim?
RODERIGO      Hizmetinden çıkardım yerinizde olsaydım.
IAGO                Siz hiç kafanızı yormayın efendim;
Onun hizmetindeyim, Ama vakti gelince öcümü almak için. Ne hepimiz efendi olabiliriz, Ne de her efendi kendine sadık bir hizmetkâr bulabilir. Nice görev delisi, diz çöken uşak görürsünüz ki; İtaat ederler kölecesine, tıpkı efendilerinin
eşeği gibi… Karın tokluğuna ömür tüketirler; Ve kapı dışarı edilirler kocayınca da. Bana sorarsanız böylesine erdemli uşakları
kırbaçlamalı. Öyleleri de vardır ki, Vazife için yaratılmış gibi görünürler, Ama gerçekte kendilerinden başka kimseyi
düşünmezler. Efendilerine hizmet ediyor görünseler de Kendi çıkarlarım gözetip keselerini
doldururlar sadece. Sonra da efendilerini bırakıp, kendilerinin
efendisi olurlar. Akıllıdır bu adamlar. İtiraf etmeliyim ki ben de böyle biriyim. Sizin Roderigo olduğunuz nasıl söz götürmezse, Mağripli olsaydım, Iago olamazdım. Kendime hizmet etmiş oluyorum ona hizmet
etmekle. Gökler şahidimdir ki ne sevgi adına
yapıyorum bunu, Ne de vazife.
Öyle göstererek çıkarıma bakacağım sadece. İçimdeki niyeti dışa vursaydım eğer, Çok geçmeden diline düşerdim milletin. Kargalar gagalardı beni. Göründüğüm gibi değilim çünkü.
RODERIGO     Şu kalın dudaklı herifteki şansa bak hele. Kızı kandırabildiğine göre.
IAGO             Haydi ne duruyorsunuz, uyandırın kızın
babasını. Arkasından koşun, rahat vermesin ona. Kepaze edin sokaklarda. Akrabalarını kışkırtın, Ne denli yüzüne gülmüş olsa da Üşüştürün başına at sineklerini. Öyle dertler salın ki üstüne, Tadı tuzu kalmasın hayatının.
RODERIGO      Kızın babasının evi işte şurada. Bağırıyorum.
IAGO             Bağırın!
Kalabalık şehirlerde kazara çıkmış bir yangım
görenler gibi,
Öyle dehşetli bağırın ki, korkuya kapılsınlar.
RODERIGO      Brabantio! Sinyor Brabantio! Hırsız var! Hırsız!
Evinize göz kulak olun! Kızınıza, para torbalarınıza! Hırsız var! Hırsız!
(Brabantio yukarda pencerede görünür.)
BRABANTİO    Ne var, neler oluyor?
Tüm bu dehşetli çığlıkların sebebi nedir?
RODERIGO      Sinyor, ailenizin hepsi evde mi?
IAGO              Kapılarınız kilitli mi?
BRABANTİO    Neden? Ne diye soruyorsunuz bütün bunları?
…