Birazoku

Otel dendiğinde edebiyat tutanaklarının kalın defterlerinden biri olanca haşmetiyle açılır önümüze… Bir mekân olarak doğrudan otelin kendisini konu alan, otelde geçen olaylar ekseninde gelişen ya da otel odalarından sokağa taşan yan hikâyelerle ilerleyen kurgusu bir otelin çevresinde örüntülenen yerli ve yabancı nice öykü, roman, tiyatro oyunu, film ve onlara ilişkin çağrışımlar hafızalarımızı karıncalandırarak ardı ardına sökün etmeye başlar.
— Murathan Mungan

Kitaptaki şair ve yazarlar:
Murathan Mungan, Bilge Karasu, Edip Cansever, Tomris Uyar, Kenan Hulusi Koray, Füsun Akatlı, Sait Faik, Necip Fazıl Kısakürek, Vural Bahadır Bayrıl, Umran Nazif, Tarık Buğra, Oktay Rifat, Necati Cumalı, Fikret Ürgüp, Nahit Ulvi Akgün, Demir Özlü, Enis Batur, Güven Turan, Nazlı Eray, Cem Akaş, Mehmet Açar, Behçet Necatigil, Salâh Birsel, Alper Beşe, Engin Barış Kalkan, Alper Atalan, Sedef Betil, Ömer Erdem, Haydar Ergülen, Hulki Aktunç ve Cemil Kavukçu

İÇİNDEKİLER
Bir “Hafıza Mekânı” Olarak Otel
Murathan Mungan

Odalardan Biri, Bilge Karasu
Adını Funda Oteli Koy, Edip Cansever
Bir Otel de Sizin Adınız, Edip Cansever
Ölen Otelin Müşterileri, Tomris Uyar
Bir Otelde Yedi Kişi, Kenan Hulusi Koray
Otelli Bir Yazı, Füsun Akatlı
Meserret Oteli, Sait Faik
Otel Odaları, Necip Fazıl Kısakürek
Park Otel, Vural Bahadır Bayrıl
Otel, Umran Nazif
Otel Faresi, Tarık Buğra
Bir Otelin İki Odası, Oktay Rifat
İpek Oteli, Necati Cumalı
Termal Oteli, Fikret Ürgüp
Otel, Fikret Ürgüp
Oteldeki, Nahit Ulvi Akgün
Alp Oteli, Demir Özlü
Otel, Enis Batur
Otel, Güven Turan
Mogadon Palas, Nazlı Eray
Dört Yıldızlı Otel, Cem Akaş
1Z Oteli, Mehmet Açar
Otel Gecesi, Enis Batur
Otel, Behçet Necatigil
Otel, Salâh Birsel
Otel, Alper Beşe
Otel Kervansaray, Engin Barış Kalkan
Kısmet Otelde Kalır, Alper Atalan
Deniz Kenarında Bir Otel, Sedef Betil
Van’da Bir Otel Odası, Ömer Erdem
Kuzguncuk Oteli, Haydar Ergülen
Fortuna ya da Kırık Kanatlı Bir Arayışın Anlatımı
Hulki Aktunç
Kayalar, Cemil Kavukçu

Yapıtların Künyeleri

*

Murathan Mungan, Bir “Hafıza Mekânı” Olarak Otel, s. 9-10

Otel dendiğinde edebiyat tutanaklarının kalın defterlerinden biri olanca haşmetiyle açılır önümüze… Bir mekân olarak doğrudan otelin kendisini konu alan, otelde geçen olaylar ekseninde gelişen ya da otel odalarından sokağa taşan yan hikâyelerle ilerleyen kurgusu bir otelin çevresinde örüntülenen yerli ve yabancı nice öykü, roman, tiyatro oyunu, film ve onlara ilişkin çağrışımlar hafızalarımızı karıncalandırarak ardı ardına sökün etmeye başlar.

Istanbul ve Anadolu’nun herhangi bir yerindeki otellerin yanı sıra “aile evleri”, bekâr odaları, pansiyonlar bizim edebiyatımızda başlı başına bir yer tutar, pek çok roman ve öyküde buralarda geçen bazen kısa bölümler, bazen de hacimli sahneler yer alır. Belleğimizi bu konu etrafında kıyı bucak yoklayarak düşünmeye başladığımızda çoğumuzun aklına önce Tarık Dursun K.’nın Rızabey Aile Evi (1957), Yusuf Atılgan’ın Anayurt Oteli (1973), İrfan Yalçın’ın Pansiyon Huzur’u (1975) gelecektir kuşkusuz. Dünya yazınına baktığınızdaysa Vicki Baum’ un daha sonra yazılacak pek çok otelli romanın önünü açan 1929 tarihli ünlü Oteldekiler romanından başlayarak uçsuz bir yelpaze açılıverir önünüze. Hatta Vicki Baum bile kendini alamayıp 1943’te Oteldekiler romanın kadrosundan kişilere yer verdiği Hotel Berlin romanını yayımlayacaktır.

Otel odağında gelişen yerli örneklerin dışında kendi payıma gençlik yıllarıma ait ilk kıvılcımlanan çağrışımlar: Arthur Hailey’ den Otel gibi romanlar, Albert Camus’den Yanlışlık, Carlo Goldoni’den Otelci Kadın, Terence Rattigan’dan Ayrı Masalar gibi oyunlardır. Işıltılı avizelerin aydınlattığı görkemli salonlarıyla Agatha Christie romanlarının vazgeçilmez mekânları olan otelleri de anmadan geçmek olmaz tabii. Benim için bu listede Sam Shepard’ın Motel Günlükleri’nin de ayrı bir yeri vardır.

Gözlerimizi kitap sayfalarından alıp sinema perdesine çevirdiğimizde Stanley Kubrick’in Stephen King’in romanından uyarladığı Shining (Cinnet, 1980), Hitchcock’un Psycho (Sapık, 1960) filmlerinden başlayarak benzerleri tek tek hatırlandığında bu zincir hayli uzar. Sinema tarihinde –özellikle korku ve gerilim türünde– 19. yüzyıldan kalma köhne otelleri, uzun yola çıkmışların, kimi zaman kaçakların durup konakladıkları yol kenarı motellerini mekân tutmuş sayısız film yapılmıştır. Ben sadece Coen kardeşlerin Barton Fink (1991), Terry George’un Hotel Rwanda (2004), Wes Anderson’ın The Grand Budapest Hotel (2014) filmlerini hatırlatmakla yetinip gerisini her okurun kendi çağrışımlarına bırakayım.

…