Birazoku

Çoğu insan kendini bulmak için bir yolculuğa çıkar. Bu keşif yolculuğu boyunca da potansiyelini ortaya çıkarmak ve daha tatmin edici bir yaşam sümek için adımlar atar. Ama aslında gerçek keşif kendi içimizde başlar. “Nosce Te Ipsum”u yani “Kendini Bil” kitabını da işte bu yüzden yazdım. Çünkü her şey kendini bilmekle başlıyor…

Ece Özen Akan, kendi içsel keşif yolculuğundan öğrendiklerini ve bu alanda yaptığı incelemeleri harmanlayarak okurları için kısa, etkili yol haritaları çıkardı. Yolculuğa çıkacakların, yolda olanların, varacağı yeri bilmeyenlerin kitabı “Nosce Te Ipsum-Kendini Bil” raflarda…

Hayat kısa; affet, yardım et, şükret,
sev, gülümse, mutlu ol…

Teşekkür 

Bu kitabın oluşmasında beni destekleyen ve benim için çok özel olan birkaç kişiye minnettarlığımı ifade etmek istiyorum. Öncelikle sonsuz sevgi ve sabrıyla her adımda yanımda olan eşim Akan. Varlığın benim için ilham kaynağı oldu ve bu yolculuğu tamamlamamda en büyük destekçim oldun. Sevgin, desteğin ve inancın olmadan bu kitabı tamamlamak mümkün olmazdı. Seni çok ama çok seviyorum aşkım…

Tabii ki bu kitabı hayattaki en büyük eserim, ikiz oğullarım Can ve Efe’ye ithaf etmek istiyorum. Sizler benim en büyük mucizemsiniz ve varlığınız beni her gün motive ediyor, ayakta tutuyor. Hayattaki en büyük gururum sizin anneniz olmak. 

Annem ve babam. Verdiğiniz sevgi ve destek için minnettarım. Yıllardır yazmaya teşvik ederek ve inanarak beni motive ettiniz. Sizler benim arkamdaki koçlarım, mentorlarımsınız. Size layık olmak için daha çok çalışmam lazım. Rehberliğiniz ve destekleriniz için minnettarım. Sizi çok seviyorum. 

Bu kitabı mümkün kılan diğer tüm aile üyelerime ve dostlarıma da teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Destekleriniz, teşvikleriniz olmadan bu kadar ilerleyemezdim. 

Son olarak bu kitabı okuyan ve hikâyeme zaman ayıran her bir okura da teşekkürlerimi sunuyorum. Umarım keyifli ve ilham verici bir deneyim bulursunuz sayfalar arasında. 

Bir yolculuğun sonuna gelmiş olsam da yeni başlangıçlara da heyecanla hazırım. Gelecekte daha da güzel başka eserlerde sizlerle buluşmayı umuyorum. 

Ece ÖZEN AKAN

İçindekiler
Önsöz 9
Bir Ben Var Benden İçeri, Ona İyi Davran… 13
Kendini Bil 15
Değerlerimiz 19
Güçlü ve Zayıf Yönlerimiz 25
Takdir 32
Şefkat 38
Affetmek 45
Sabotajcı, İç Eleştirmen 57
Hayır Diyebilmek 64
Hayat Amacımız 68
Anı Yaşamak 71
Özgüven 75
“Kendimizi Bilmek” İçin Yapılabilecek 79
Farklı Çalışmalar
Sonsöz 86

Önsöz 

Hayatım boyunca “başkalarını mutlu etmek beni mutlu ediyor” sözünü kendime düstur edindim. Ama bu süreçte karşıma yol ayrımları da çıktı ve ben doğrunun yanı sıra yanlış yollara da saptım. Tabii bunlar şimdiki beni ben yapan temel deneyimler oldu ve karakterimin şekillenmesine, şu an aldığım kararların temelini oluşturmama katkıda bulundu. Her biri hayatın sunduğu dersleri anlamamı sağlayarak beni daha bilge, dirençli ve olgun bir birey haline getirdi. Yolculuğumda yaşadığım her an, geçmişimden aldığım öğretilerle dolu, benzersiz bir hikâyenin parçası haline geldi. 

İnsanın kendini geliştirmesinin en önemli yatırım olduğunu düşünüyorum. Bu yüzden öncelikle kendimi iyi hissetmek için sonra da başka insanların kendini iyi hissetsin diye çalışmalarda bulundum. “Kendine şefkat” konusu ne zaman bende filizlenmeye başladı bilmiyorum (Aslında ailemin beni yetiştirme tarzı sanırım bunların tohumlarının atılmasını sağladı diyebiliriz) ama sanırım bildiklerimi hayatıma uygulamaya başlamam 2011 yılında koçluk eğitimi aldığım ilk zamanlarda ortaya çıktı ve 2019’da Mindfullness1 (Bilinçli Farkındalık) eğitimi aldığım sıralarda doruğa ulaştı. 

Bu kitabı yazma kararımın temelinde de yıllarca yaptığım koçluk ve mentorluk çalışmalarında edindiğim derin gözlemler ve deneyimler yatıyor. İnsanlarla yapılan bu değerli sohbetler, potansiyellerini gerçekleştirmelerine engel olan kendi içsel engellerini anlamamı sağladı. Profesyonel hayatta ve kişisel yaşamlarında attıkları adımları kısıtlayan ve genellikle farkında olmadan yarattıkları bu engellerin temelinde, insanların kendilerini yeterince tanımamaları yatıyor. Kitabım bu farkındalığı artırmayı, bireylerin içsel potansiyellerini keşfetmelerine rehberlik etmeyi ve engelleri aşarak daha tatmin edici bir yaşam sürmelerine yardımcı olmayı amaçlıyor. Hayatın her alanında daha bilinçli, güçlü ve mutlu bireylerin ortaya çıkmasına katkı sağlamak amacıyla bu konulara odaklanıyorum.

Modern yaşamın hızlı temposu içinde kendimize ayıracak yeterli zaman bulmak ve iç dünyamızın derinliklerine inmek oldukça zor. Ben yaşam serüvenimde edindiğim bilgiler sayesinde zaman içinde gerçek kimliğimi ve hayat amacımı bulma konusunda güç kazandım. Bu kişisel keşif yolculuğumda kazandıklarım sadece beni güçlendirmekle kalmadı, aynı zamanda başkalarına da ilham olabilecek değerli öğretilerle doldu. Ben de kendi deneyimlerimden doğan bu değerleri paylaşma kararı aldım çünkü inanıyorum ki bu bilgiler başkalarının da kendilerini, iç dünyalarını keşfetmelerine ve daha anlamlı bir yaşam sürmelerine katkı sağlayabilir.

Bu kitabı yazarken de okuyucularımın kendi potansiyellerini keşfetmelerine, iç dünyalarına doğru bir yolculuğa çıkmalarına rehberlik etmeyi amaçladım. Ancak bu yolculuğun sadece kelimelerle sınırlı olmadığını biliyorum. İçsel gelişim, anlayış ve değişim isteğiyle birleştiğinde gerçekleşir. Konuları kavramlar ve tanımlamalar üzerinde açıklamaya çalıştım. Hayatın içinden örneklemelerle okuyucuyu yönlendirmek istemedim. Koçluk yaparken de bunu istemeyiz. Çünkü konuya örnek verince danışan yönlendirmiş olur hatta örneğinizle sınırlandırmış olursunuz. Konuları kendi hayatınız içinde sizler örneklendirecek ve şekillendireceksiniz. 

Bunun için okuyucularıma her bölüm sonunda yer alan “Sorumluluk” adlı başlıkları hazırladım. Bu kısımlara özellikle “ödev” demedim çünkü bu kelime genellikle rutin bir görevi, belirli bir süre içinde tamamlayıp rafa kaldırmak anlamındadır. Fakat “sorumluluk” daha geniş bir anlama sahiptir; bir kişinin taşıdığı yükümlülükleri, görevleri ve bu görevleri yerine getirme konusundaki kararlılığı ifade eder. Okuyucularım bu sorumlulukları yerine getirerek bir görevi tamamlamaktan öte üzerinde durduğumuz konuları kendi yaşamlarına entegre edecek ve gelişim sürecinde aktif rol alarak içsel dönüşümlerini fark ederek değişecekler. 

Tabii ki bu sorumluluklarla yüzleşmek bazen zorlu olabilir fakat asıl bunlarla başa çıktığınızda güçlendiğinizi hissedeceksiniz ve attığınız her adım bir sonraki adımın temelini oluşturarak potansiyelinizi fark etmenize yardımcı olacak. 

Ama unutmayın ki bu kitap sadece bir başlangıç. Gerçek değişim, kendi iç dünyanızı keşfedip, değişme ihtiyacı duyup ve dönüştürme isteğiyle başlar. Her bir sorumluluğu bir fırsat olarak görün çünkü bu adımlar sizi daha iyi bir versiyonunuza doğru yönlendirecek anahtarlardır.

Bu kitap, değerlerimizden güçlü ve zayıf yönlerimize, takdirin öneminden şefkatle kucaklamaya, affetmenin gücünden içsel eleştirmenimizle başa çıkmaya kadar bir dizi temel konuyu ele alarak bu içsel yolculuğa rehberlik ediyor. Her başlık bir aynaya benziyor okuyucuya kendi yansımalarını görmeleri için bir fırsat sunuyor.

İçsel yolculuğunuzun başlangıcında size eşlik ettiğim için mutluluk duyuyorum. Her adımın sizin için anlamlı ve dönüştürücü olmasını dilerim…

Bir Ben Var Benden İçeri, Ona İyi Davran…

Zamanın birinde çok güçlü bir oduncu bir kereste tüccarından iş istemiş ve işe alınmış. Yapacağı işin hem ödeme hem de çalışma koşulları çok iyiymiş bu nedenle oduncu elinden geleni yapmaya karar vermiş. Patronu ona bir balta vermiş ve çalışacağı bölgeyi göstermiş. 

Oduncu büyük bir gayretle ilk gün tam 18 ağaç keserek getirmiş. “Tebrikler,” demiş patron, “Çalışmana böyle devam et.”

Patronun bu söylediklerinden motive olan oduncu ertesi gün önceki güne nazaran daha gayretli çalışmış ama sadece 15 ağaç kesip getirebilmiş. Bu durumdan biraz mahcup olmuş. Üçüncü gün bunu telafi edeyim diye gayret etmiş fakat bu sefer de sadece 10 ağaç kesip getirebilmiş. Her geçen gün kesip getirdiği ağaç sayısı giderek daha da azalmaya başlamış. “Gücümde ve kuvvetimde azalma oluyor”, diye düşünmüş oduncu ve patronuna giderek özür dilemiş. Çok çalıştığını ama kestiği ağaç sayısının giderek azaldığını, bunun nedenini de tam olarak çözemediğini söylemiş.

Patronu, “En son baltanı ne zaman biledin” diye sorunca “Bilemek mi” diye cevap vermiş oduncu. “Odun kesmekle o kadar çok meşguldüm ki baltayı bilemek hiç aklıma gelmedi.” 

Hayatta her zaman aynı işi yapmakla meşgul olmak veya sadece çok çalışmak başarı için yeterli değildir. Bu yüzden arada bir durup daha verimli olmak için ne yapmamız gerektiğini de öğrenmemiz, kendimizi geliştirmemiz gerekiyor. Yani kendi kişisel baltamızı da bilemeliyiz.

Kendini Bil 

Delphi’deki Apollon Tapınağı, bireysel gelişimin kapısını aralayan ve felsefi bilimin temelini oluşturan bir anlam yumağına ev sahipliği yapar. Tapınağın girişinde altın harflerle yazılı olan “nosce te ipsum” cümlesi, kişisel gelişim dünyasında önemli bir yere sahiptir. Antik Yunanca’da “gnothi seauton” Latince’de ise “nosce te ipsum” olan ifade “kendini bil”demektir.

Bu ifade, antik Yunan felsefesi ve düşünce geleneğinde de önemli bir rol oynamıştır. Bilge bir yaşam sürmek için bireyin öncelikle kendini anlaması ve içsel gerçekliğini keşfetmesi gerektiği düşüncesini ifade eder. Kendini bilmek, insanın bu yolculuktaki en temel adımlarından biridir ve kişinin özgünlüğünü, potansiyelini, amacını anlamasını sağlar. Kendini bilmek, bir düşünceden ziyade bir eylem ve bir çeşit tekniktir diyebiliriz. İnsanın kendini bilmesi, tanıması hayat boyu süren sonsuz bir yolculuktur, varılacak bir yer diyemeyiz ama önemli olan yolculuğun kendisidir diyebiliriz. 

Thales, kendi iç dünyamızı keşfetmenin yaşamın en büyük zorluklarından biri olduğunu söyler. İnsanlar, hayatta kendi değerlerini ve potansiyellerini fark etme çabası içindedir çünkü bu farkındalık yaşamlarını şekillendirmelerine yardımcı olur. Ancak bu içsel keşif, kişinin kendisiyle yüzleşmesi ve sorular sormasıyla başlar.

Kendi sınırlarımızı bilmek, neleri başarabileceğimizi ve neleri başaramayacağımızı anlamak anlamına gelir. Bu sınırları genişletmek ve yeteneklerimizi artırmak için çaba sarf etmek, kişisel gelişimi teşvik eder. 

Etkili ve verimli bir yaşam sürmek için bireyin kendi eksikliklerini bilmesi, değiştirmesi gerekenleri anlaması, hayattan beklentilerini belirlemesi, kendisiyle ve dünyasıyla uyumlu bir amaç bulması önemlidir. Çünkü kendini bilen bir birey, sadece kendi iç dünyasını değil aynı zamanda çevresindekileri de anlayabilir ve yönetebilir. Bu bilinçle düşünmek, öğrenmek ve hareket etmek gereklidir.

“Kendini bil” ifadesindeki “bil” sözcüğünün vurguladığı şey kendini tanımanın ötesinde, “kendini idrak et”tir. Bunun bir adım ötesinde bu amacın hedef olarak gösterilmesi, yaşamımızda değişip, gelişerek, kamil insan olma yolunda mesafe alabilmemiz için çaba göstermemiz gereğine yani bir başka anlatımla, mükemmele ulaşabilmek için buna mecbur olduğumuza dair bir hatırlatmadır.

Kısacası “nosce te ipsum” insanın kendi iç dünyasını anlaması gerektiğini vurgular. İnsan kendini bildiği ölçüde var olur. Bu ifade yaşamımızda değişim ve gelişim için çaba sarf etmemiz gerektiğine dair bir hatırlatmadır. 

Kendini bilmek, hayatımızın temel taşlarından biridir ve bir dizi önemli kavramla doğrudan bağlantılıdır. Bu bağlamda, kitabımızda konu olan başlıkların hepsi birbirini tamamlayan unsurlardır. Bu sayede bu kavramlar içsel keşif yolculuğumuzda bizi daha derin bir anlayışa ve tatmin edici bir yaşama yönlendirmektedir.

…