Birazoku

Fransız Bilimler Akademisi, ABD Ulusal Akademisi ve İngiliz Kraliyet Bilimler Akademisi üyesi profesör Claude Allègre, bilimin büyük kazanımlarını herkesin anlayabileceği bir düzeyde ele almaya devam ediyor. Yine Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanan Herkese Biraz Bilim’in devam kitabı olan Herkese Biraz Daha Bilim, teknik bir yapıt ya da bir ders kitabı değil, 21. yüzyılın sıradan insanına yönelik bir genel kültür kitabı. Bilimin öz niteliğinden ve kesinliğinden ödün vermeden, bu büyük serüvenin tarihsel, insani ve yaşayan yönünü izlemek isteyenler için…

Herkese Biraz Bilim adını taşıyan ilk kitabın ilgiyle karşılanmasının ardından, zamanının geldiğine inandığım keyifli bir yolda devam etmemek elimde değildi; Bilimi herkesin anlayabileceği bir düzeyde ele almak. Bence orta öğretimimizin en büyük başarısızlığı, bilimi kültürün içine katmayı başarmamak ve iki ayrı kategoride sınıflandırılabilecek mezunlar yaratmaktır: Bilimle uğraşmak isteyenler (ki bunların sayısı gitgide azalmaktadır) ve bilimden nefret edenler.
Yetişkinlerin, bilimsel ilerlemenin gidişatını anlamaya yönelik bilgi ve açıklama talebi hiçbir zaman bu dönemde olduğu kadar güçlü olmadı. Günümüzün bilimsel dergi ve kitapları da bu duruma tanıklık ediyor. Üstelik bu haklı bir kaygı.
Bilim ve tekniğin gitgide daha hâkim konuma geldiği bir dünyada başka naşı! olabilir? Kendini bağımsız bir birey olarak algılayan herkes, dünyanın gelişimi ve gidişatı hakkında yeterli bilgiye sahip olmadan var olamayacağını gayet iyi bilir.
Bu durumda bu talebe cevap vermek gerekir.
Bilim bazen özümlenmesi zor bir alan olduğundan, çok uzun zamandan beri bilim adamları üst kasta dahil edilir, bir tür modern toplum Brahmanları olarak algılanırlar. Fakat günümüzde onlar da fildişi kulelerinden çıkmak zorunda olduklarını anlamışlardır. Toplum onlardan bunu istemekte, hatta zorlamaktadır.
Bilimsel verileri matematik alanına girmeden basitçe sunmak zor ve her zaman tehlikeli bir iş olmuştur. Dolayısıyla yine bir maceraya atıldığım söylenebilir ama bu kez birinci ciltten biraz farklı bir düşünce içindeyim Herkes tarafından anlaşılabilmek için parabollere ya da kestirimset analojilere başvurduysarn, gelenekçilerden özür dilerim
Sık sık dile getirdiğim gibi. bilimin özü fiziktir Arkhımedes’ten beri, bilimsel gelişme fiziğin çevresinde ve onunla birlikte gerçekleşmiştir. Merkezde duran fizik her şeyi. tüm doğal bilimleri (hatta matematiği1) beslemektedir Bu kitap bu durumu resmetmek istemektedir
İşin özü, yani fizik ve kimya, uygulama alanlarıyla günümüzde çok hızlı gelişme gösteren  kimlerdir? Görüşlerini bildiren okuyucularım tarafından beğenilen çıkış noktasını aydınlatmaya çalışan tarihsel yaklaşımı korudum.
Birinci bölümde akışkanları ele aldım. Karı dolaşımından yerkürenin manyetik alanının kaynağını oluşturan yerküre çekirdeğinin hareketlerine, bu çalışmalar bugün doğal bilimlerin merkezini oluşturmaktadır. Yine de konunun, akışkanların yüzey özellikleri, yüzeysel gerilim, ıslatma kabiliyeti vb. gibi çok önemli bazı görünümlerine değinmekten kaçındım. Bunu bilinçli olarak tercih ettim çünkü bir sonraki çalışmada ele alacağım.
ikinci bolümün konusu, birinci kitapta da ele aldığım dalgaların, özellikle de optik ve atomun yapısı açısından incelemesini konu alıyor. Bu bölümde, müziğe, görüntüleme tekniklerine ve sinyalin fiziksel özellikleriyle işlenmesine kadar genel görünümüyle madde problemini ele aldım. Araç olarak matematik kullanmak zorunda kalmamak için enformasyon teorisine girmedim.
3. bölüm, birinci kitabımdaki atomun yapısını işlediğim ama Bohr atom modeline kadar getirdiğim bölümlerden birini tamamlıyor. Burada, kuantum mekaniğini matematiğin yardımına başvurmadan açıklamayı görev edindim. Kuantum mekaniği insan beyninin, etkisinden şüphelen ilemeyecek ve bugüne kadar asla yalanlanamayan en güzel yapılarından biridir. Hayranlığımızı ifade etmeyi başarabildik mi?
4. bölümü yazmak benim için tabii ki daha kolay oldu, çünkü bu bölümde, geniş kitlelere yönelik ilk kitabımı adadığım ve o zamandan beri olgunlaştırma fırsatı bulduğum konuyu, levha tektoniği hareketlerini açıkladım,
5. bölümde, moleküler biyolojiyi ele aldım. Bu konu, büyük biyolojik devrimin zorunlu kıldığı bir çerçevenin omurgasıdır. Yalnızca nesnelerin daha iyi algılanmasına olanak sağlamamış, aynı zamanda çok daha heyecan verici perspektifler açmıştır. Ayrıca, çok Önemli etik problemler ortaya atmıştır: Bir canlıyı nereye kadar manipüle etme hakkına sahibiz?
6.   bölüm, benim kendi araştırma alanıma, çalışmamın özüne değiniyor. Bu bölümü yazmak çok zor oldu çünkü zaten bizzat konunun kendisi karmaşıktı. Beni tam kırk yıldan beri heyecanlandırmaya devam eden bu coşkuyu aktarmayı başarabildiğimi umuyorum.
7. bölüm temel bir konuyu ele alıyor, çok az da olsa matematiğin kullanılmasını gerektiren bir konu: Kaos.
Son olarak, S. bölüm, hepimizi ilgilendiren ve önümüzdeki yıllarda önemli ölçüde gelişecek bir bilimsel alan olan beyin üzerine eğildiğinden en geniş kitleleri heyecanlandıracak bölüm olacak.
Tabii ki bu kitabı, dikkatle okuyup inceleyen birçok uzman ve çok sayıda arkadaşımın desteği olmadan yazamazdım: JeanLouis Le Mouel ve FredtŞric Perier (I, 2, 3 ve 7. Bölüm); François Gros, François Cüzin ve Nicole Le Douarin (5. Bölüm); Vincent Courtillot (4. Bölüm); Olivİer LyonCaen ve Henri Korn (8. Bölüm). Çok değerli katkılarından dolayı hepsine teşekkür ederim. Hâlâ hatalar kaldıysa, kesin benim yüzümdendir!
İsimlerini saymak zor olsa da, şüphesiz zaman içinde burada ele aldığım konularda bilgi alışverişinde bulunma fırsatı yakaladığım, farklı disiplinlerden çok sayıda bilim adamı meslektaşımın da yardımını gördüm.
Her zamanki gibi ilüstrasyonları Joel Dyon yaptı ama bu kez gerçekten akrobatik koşullarda çalıştı. Nathalie Gaussery ve Sandra Jeunet de sabırla metnin bilgisayar kaydını tamamladı.
Son olarak, Olivier Betourne bu kitabın yazılmasında beni cesaretlendirmek ve teşvik etmekle kalmadı, el yazmalarımı da büyük bir dikkatle düzeltti,
Claude Altegre

…