Birazoku

1881-1938 yılları Osmanlının son dönemi Türkiye’nin kuruluşu, İstiklal Savaşı devrimler, açıklamalar ve temel belgelerle devrim yasaları.

İÇİNDEKİLER
I.   ÖNSÖZ
II.   KRONOLOJİ
Birinci Bölüm (188129 Ekim 1918)
İkinci Bölüm (30 Ekim 191818 Mayıs 1919)
Üçüncü Bölüm (19 Mayıs 191922 Nisan 1920)
Dördüncü Bölüm (23 Nisan 192028 Ekim 1923)
Beşinci Bölüm (29 Ekim 192321 Kasım 1938)
III.   EKLER
1.   Atatürk’ün Enver Paşa’ya raporu.
2.   Wilson İlkeleri
3.   Mondros Mütareke Anlaşması.
4.   Atatürk’ün A. İzzet Paşa’ya yolladığı yazılardan
bazı bölümler.
5.   Barış Konferansı
6.   Vahidettin ve Damat Ferit’in manda önerisi
7.   Atatürk’le birlikte Samsun’a çıkanlar
8.   Misak! Milli,    ,
9.   Vahidettin ile Meclis Kurulunun görüşmesinin metni
10.   Vahidettin’in Damat Ferit’i görevlendirme yazısı
11.   Sevres’in özeti ve Üçlü Anlaşma hakkında özet bilgi
12.   Wilson’ın saptadığı Ermenistan sınırları
13.   Birinci İnönü Savaşı komutanları
14.   İkinci İnönü Savaşı komutanları .:
15.   KütahyaEskişehir Savaşları komutanları.
16.   Sakarya Savaşı komutanları
17.   Büyük Taarruz komutanları
18.   Tevhîdi Tedrisat (öğretimin Birleştirilmesi) Kanunu
19.   Yüzellilikler listesi
20.   Takriri Sükûn (Huzuru Koruma) Kanunu
21.   Şeyh Sait ve Şeyh Şemseddin’in konuşma ve ifadelerinden bazı parçalar
22.   Şapka İktisası (Giyilmesi) Hakkında Kanun
23.   Tekke ve Zaviyelerle Türbelerin Şeddine (Kapatılmasına) ve Türbedarlıklarla Birtakım Unvanların Men ve İlgasına (Yasaklanmasına ve Kaldırılmasına) Dair Kanun
24.   Beynelmilel Erkanı(Milletlerarası Rakamların) Kabulü Hakkında Kanun
25.   Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun
26.   Atatürk ve Demokrasi.
27.   10’uncu Yıl Nutku
28.   Efendi, Bey, Paşa Gibi Lakap ve Unvanların Kaldırıldığına Dair Kanun.
29.   Bazı Kisvelerin (Giysilerin) Giyilemeyeceğine
Dair Kanun
30.   Atatürk’ün vasiyetnamesi
31.   Doktor raporu.
32.   İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün beyannamesi
özel Ek: Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun
KAYNAKÇA.
AD, YER VE KONU DİZİNİ

I
ÖNSÖZ
Bu çalışma için esas olarak, daha önce yayımlanmış kronolojilerden yararlandım. Ayrıca çeşitli kaynaklardan derlediğim bilgilere ve gerektikçe yorum, uyarı ve ayrıntılara da yer verdim.
18811938 arasındaki 57 yıllık yoğun dönem, üç bölüme ayrılmıştır, ‘içindekiler’ bölümünde, bu bölümlerin kapsadığı süreler gösterilmiştir.
Birçok konuya ve sürece, ancak başlıca olaylar ve aşamalar belirtilerek kısaca değinilebilmiştir. Bu nedenle, daha geniş bilgi edinmek isteyecekler için kolayca bulunabilecek, güvenilir, objektif birkaç kitaba gönderme yaptım. Bunlar arasında Vahidettin, Af. Kemal ve Milli Mücadele adlı kitabım da yer alıyor. Atatürk ve Milli Mücadele hakkındaki yalanları, yanlışları ve yutturmacaları topluca ele alan başkaca bir çalışma olmadığı için bu yola istemeden başvurmak zorunda kaldım; hoş görüleceğimi umarım.
Dönemin resmini görmeye yararlı olacağı düşüncesiyle, aynı zaman dilimi içindeki bazı dünya olayları ile dönemin Özelliğini belirten bazı ayrıntılara ve sayılara da yer verdim.
Her yılın başında o yılla İlgili bazı kültür olayları ve ekonomik gelişim yansıtılmış, bu arada ancak başkentin gelişimini belirten birkaç karakteristik mimari çalışmaya değinilmiştir. O yıllarda Anadolu’nun birçok yerinde Özenli okul, halkevi ve kamu binalarının yapılıp hizmete girdiklerini söylemeliyim. 1923 yılında Türkiye’de irili ufaklı 140 fabrika bulunuyordu; bu sayı 1933’te 2.317’ye ulaşmıştır. Bunlardan da ancak önemlilerine değinilmiştir.
Temel ve gerekli bazı belgeler İle anayasa güvencesi altında bulunan (madde 174) bütün devrim yasalarının metinleri ‘Ekler’ bölümündedir. Eklerin konulan ve sayfaları ‘İçindekiler’ bölümünde belirtilmiştir.
‘Kaynakça’ bölümünde, yalnız yararlanılan kaynaklar değil, genç okurlara yardımcı olmak amacıyla, Batılıların ‘Türk Mucizesi’ diye adlandırdığı Kurtuluş Savaşı ve Türk Devrimi ile ilgili bazı temel, genel ve yararlı kitaplar da gösterilmiştir.
Başlıca kişi, yer, olay ve tarihlerin kolayca bulunabilmesi için ‘Dizin* geniş tutulmuş; yalnız sayfa sayısı belirtilmekle kalınmamış, gerektikçe İçerdikleri konular da açıklanmıştır.
Bu kitapçık, kuru bir tarih çizelgesi olarak da okunabilir; sıfırdan başlayarak, bin türlü iç ve dış engeli, oyunu, tuzağı, yoksunluğu ve yoksulluğu adım adım aşıp zafere ulaşan; aydınlanmayı yani aklın ve vicdanın özgürlüğünü sağlayan; yalnız maddi kalkınmayı değil, sanat, kültür, hukuk vb. alanlarda da kalkınmayı amaçlayan, 18 yılda başarılmış benzersiz bir mücadelenin, devrimlerin ve kalkınma çabalarının satırbaşlarından oluşan heyecanlı bir roman gibi de.
Sevgi ve saygılarla.
Turgut Özakman

II
BİRİNCİ BÖLÜM 1881  29 Ekim 1918
1881                Mustafa  Kemal Atatürk’ün Selanik’te  doğması.
(Babası Ali Rıza Efendi [18391888], annesi Ziibeyde Hanım [18571923], kız kardeşi Makbule [Atadan])
[Genel bilgi için: ‘Tek Adam’, Ş.S. Aydemir; ‘Çankaya’, F. Rıfkı Atay; Meydan Larousse, l.C, s.799 vd.; Ana Britannica, 1886                   Atatürk’ün ilkögrenime başlaması.
1888                 Namık Kemal’in ölümü.
1889                 Namık Kemal’in Tarihi Osmani’sinin yayımlanması
1893               Atatürk’ün Selanik Askeri Rüştiyesi’ne (ortaokulu
na) girişi. 1895                Manastır Askeri İdadisi’ne (lisesine) girişi.
Lumiere kardeşlerin Paris’te yaptıkları gösteriyle sinemanın başlaması.
1897             TürkYunan savaşı.
[Savaşı Osmanlı Devleti kazanır ama barış masasından zararla kalkar.]
H. Ziya Uşaktıgil’in ‘Mai ve Siyah’ romanının yayımlanması.
1899                Atatürk’ün Harp Okuluna (İstanbul) girişi.
H. Ziya Uşaklıgil’in ‘Askı Memnu’ romanının yayımlanması.

…..