Birazoku

Tanrısal mesajların insanda karşılık bulup bulmadığı ya da ne ölçüde karşılık bulduğu veyahut insanın fıtratındaki yatkınlıktan uzaklaşıp uzaklaşmadığı konusu bize Barış Manço formülünü verir.

Barış Manço, müziğini yaparken onun alt metni için de en az müziği kadar uğraştı ve salt bir dinletiden ibaret olmayan, bir hikâyesi ve felsefesi olan eserler üretti.

Kendisini sadece bir müzisyen olarak görmeyen Manço, sahnede meddahlık geleneğini sürdürdüğünü ve yaptığı müzikte Hititlerden Erzurum Baş Barı’na kadar Anadolu müziği evriminin titiz bir araştırmasının bulunduğunu dile getirdi.Daha kariyerinin başlarında “1973” yılında yayımladığı 2023 albümü ve albüme ismini veren parçanın içinde 2023 yılında çok önemli olaylar olacağının kodları vardır. Aynı albümde yer alan “Kayaların Oğlu” parçası da Cumhuriyet’in 100. yılı ile ilgili pek çok sırrı barındırır.

1982 yılında belki de yıllar sonra anlamını kazanacak bir şarkı yazdı: “Dönence.” Ancak şimdi gizemini çözebildiğimiz bir fenomen…Mustafa Kemal Atatürk ile başlayan birinci sürecin ikinci dönemi artık başlamıştır. “İkinci 19 Ata Türk Süreci” başlamadan önce Barış Manço gibi bir Sır Muhafızı’nın sırlarını frekans ve müzikle birleştirerek veda etmesi tesadüf değil, tevafuktur.

Manço’nun “Ben ne çağdaş Türk ozanı, ne çağdaş Dede Korkut, ne de günümüzün Nasreddin Hoca’sıyım. Sadece 20. yüzyılda yaşamış ve o yüzyıla damgasını vurmaya çalışan bir Türk’üm!” sözü ile Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Bir Türk dünyaya bedel!” sözü birbirini tamamlar.Ölümünden sonra vasiyetinde yer aldığı gibi mezarına 19 harf içeren “Doğru bildiğini yaptı” cümlesini yazdırması bize Ulu Kam Barış Manço’nun Atatürk sonrası sırları seçilmiş için taşıyan 19’un muhafızı olduğunu gösteriyor.

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ ………………………………………………………………………13
1. BÖLÜM: Barış Manço …………………………………………..15
2. BÖLÜM: Bir Abide Barış Manço……………………………35
İbret-i Âlem Oldu Kul Ahmet’in Ceketi……………………..37
Olmaya Devlet Cihanda Bir Nefes Sıhhat Gibi ……………37
Bugün Bayram: Üzmeyelim Bugün Annemizi ……………..39
Neydi Barış Manço’nun Tılsımlı Formülü? …………………39
3. BÖLÜM: Barış Manço Şarkılarındaki
En İyi Sözler ………………………………………….41
4. BÖLÜM: Barış Manço’nun Ezoterik ve
Nümerolojik Gizemi………………………………..49
Barış Abi Bizlere Neyi Fısıldadı? ……………………………..49
Piramidin İçinde…………………………………………………….50
Oğuz Kağan’ın Temsili Sureti……………………………………50
5. BÖLÜM: Şarkıları ve Şifreleri ………………………………77
Arkadaşım Eşek …………………………………………………….77
Halil İbrahim Sofrası ………………………………………………81
Zamanı Gelecek……………………………………………………..86
Zulkarneyn ile İlgili Ayetler …………………………………….89
Çoban Yıldızı-Yeni Bir Gün Albümü …………………………91
Yeni Bir Gün Albümünün Kapağında Yazılan Hikâye ….92
Yedinci Göğün Kadını……………………………………………..95
Sarı Çizmeli Mehmet Ağa ………………………………………..102
Dört Kapı………………………………………………………………106
Oğuz Oğulları……………………………………………………111
Kırklar Meclisi ………………………………………………………112
Ezoterizm (Ezoterizmde 3’ler, 5’ler, 12’ler, 40’lar) ……….114
Gülpembe ……………………………………………………………..119
Haç: H’yi Aç………………………………………………………….122
Dönence………………………………………………………………..128
Domates Biber Patlıcan …………………………………………..135
Barish Mancho (Tell Me Old Man)…………………………….137
Hal Hal…………………………………………………………………137
Hüseyni Selam……………………………………………………….138
Hz. Zeynelabidin Hz. Mehdi’yi Müjdeliyor………………140
Atatürk Gelecek Olanı Biliyordu ………………………………141
Güle Güle Oğlum……………………………………………………145
Barış Manço’nun “Anahtar” Şarkısının Şifreleri………….146
Sol Anahtarı Nedir? ………………………………………………..148
Do, Re, Mi, Fa, Sol …………………………………………………149
Şarkının yazıldığı dönemdeki paralar ve
üzerindeki resimler: …………………………………………….151
Barış Manço’nun “Anahtar”ı, Da Vinci’nin Şifresi……….155
Fatiha Suresi ve 19 …………………………………………………161
Locke and Key……………………………………………………….166
Yaradan’ın Mesh Ettiği, Seçtiği Kişi ………………………….174
Kayaların Oğlunun Doğuşu 2023………………………………177
7’den 77’ye Adam Olacak Çocuk………………………………183
Yedi Uyurlar ………………………………………………………….184
7 Sayısının Anlamı Nedir?……………………………………….185
7’den 77’ye ve 777………………………………………………….186
“Yıl 2023” Fotoromanı ……………………………………………190
Barış Manço 2023 Detayı ve Akkuyu NGS …………………194
Kelime Kullanım Sıklığı Bakımından
Barış Manço Şarkıları ……………………………………………..195
SONUÇ…………………………………………………………………….199
YAZAR HAKKINDA…………………………………………………213

ÖNSÖZ

Hepimiz hayatımızın bir döneminde mutlaka Barış Manço’yu dinlemişizdir. “7’den 77’ye” herkese değen şarkıların mimarı, 2 Ocak 1943’te doğmuş, 1 Şubat 1999’da yaşamını yitirmişti. Aramızdan çok erken ayrılan Manço, arkasında zengin bir müzik mirası bıraktı. 1960 ve 1970’lerin toplumdan beslenmeye teşne müzik ve sanat çevresinde şekillenen Manço’nun dillere pelesenk olan şarkıları “mesaj” kaygısını hep yansıttı. Bu “mesaj”lar siyaseten kendisiyle aynı safta olmayanların hoşuna gitmese de, kimi zaman “adil düzen”ci, kimi zaman cinsiyetçi, kimi zaman milliyetçi bulunsa da sanatçının toplumla iletişim kurma yönteminin aracı olmayı sürdürdü. Daha kariyerinin başlarında 1973 yılında 2023 parçasını yayımladı.

Fakat şarkı sadece şiir içeriyordu ve bu şiirde 2023 yılında çok önemli olayların kodlandığı söylenmektedir. 1976-1977 yıllarında 2023 fotoromanını yayımlamıştır. Fakat bu fotoromanda şok bilgiler yer almaktadır. Romandaki adı Barış 999’dur. Peki hangi yıl ölmüştür? Elbette 1999’da. Aynı fotoromanda üçüncü dünya savaşı belki de ilk kez gündeme getiriliyordu. 1982 yılında belki de yıllar sonra anlamını kazanacak bir şarkı yayımlar. Bu şarkı “Dönence”dir ve sırlarla doludur.

Duyuyorum, görüyorum, bir gün gelecek Dönence, biliyorum
Uzaklarda bir yerde türküler söyleniyor
Uzaklarda bir şeyler kök salıyor

Barış Manço’nun Kurtalan Ekspres ile beraber çıkardığı 2023 isimli plak, seçimler yaklaşırken bir kez daha gündeme geldi. 2023 kavramını yıllar önce gündeme getiren Barış Manço’nun bu albümde yer alan “Kayaların Oğlu” parçası da Cumhuriyet’in yüzüncü yılı ile ilgili pek çok sırrı barındırıyor. Barış Manço, 1974-1975 yılları arasında bir yıllık yoğun bir çalışma sonrası Kurtalan Ekspres ile beraber ilk plağını 2023 ismi ile çıkarır. Manço, bu plakta 2023 isimli enstrümantal bir eser olan “Kayaların Oğlu” isimli bir şiirini seslendiriyor. Bu eser, sonraki yıllarda Cumhuriyet’in 100. yılı olan 2023 yılında Türkiye’nin diğer Türk devletleri ile beraber bir medeniyet kuracağı şeklinde yorumlanıyor. Albümde, “Kol Bastı”, “Uzun İnce Bir Yoldayım”, “Acıh da Bağa Vir”, “Yol Verin Ağalar Beyler”, “Yine Yol Göründü” ve “Tavuklara Kışşt De!” gibi türküler bulunuyor. 5 parçadan oluşan Baykoca Destanı da albümün bir başka epik eseri.

Ayrıca bu albümün ardından İkinci ve Üçüncü Yolculuk olarak adlandırılan, enstrümantal parçalardan oluşan 2024 ve 2025 albümleri geldi. Yıllar içerisinde “Kayaların Oğlu” şiirinde yer alan sözler, yazar ve eleştirmenler tarafından çeşitli şekillerde yorumlanır. Gizli şifreler barındırdığı söylenir. Bunların en dikkat çekeni Türk milletinin 2023 yılında uykusundan uyanıp şiirde çınarlar olarak nitelendirilen Türk devletleri ile birleşip tekrar süper güç olacağıdır. Barış Manço’nun Türk milletine vasiyeti olarak da yorumlanan şiirde, “kaya parçaları” olarak etnik kökenlerin kastedildiği iddia edilirken “Bu taşı toprağı bir arada tutacaksın” dizesi ile birlik beraberliğin 2023’teki önemine işaret ediliyor. Farklı bir yorum olarak da Türkiye’de bir dönem babası belli olmayan çocukların nüfus kaydında baba adına “Kaya” yazılırmış. Bir nüfus müdürü, bunu “Devletin çocuğu, kaya gibi sağlam kökleri var” anlamında kullanıldığını söylemiş. Barış Manço’nun “Kayaların Oğlu” şarkısıyla böyle bir “devlet çocuğu”nu kastedip etmediği ise düşünmeye değer.

Kısaca anlamsal bütün olarak çok kullanılan bir söz var: Devleti ebet müddet! Devlet hep baki olup, isimler değişmiştir. Mustafa Kemal Atatürk’ün “Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır” sözü Kayaların Oğlu yani Devlet zamanı gelince oğlunu çıkartır ve gerekeni yapar anlamına gelir. Parça sıradan bir parça olsaydı eğer, kayaların oğlu tanımına elbette ki derin manalar yüklemek mantıksız olurdu. fakat parça içeriği devletin çocuğu terimine oldukça uygun. Bazı insanlar vardır, dünyaya onun gibi, ona benzer ya da onun yerine hiç kimse gelemez. Onların veliahdı yoktur. Onlar çok güzel bir şekilde dünyadan gelip geçerler. Üstat da onlardan biri. Yaşar Kemal der ki: “O güzel insanlar, o güzel atlara binip gittiler.” Bu cümle bize her şeyi anlatıyor. Son 30 yılda Barış Manço bedenen yok, ruhu şarkılarıyla, frekansıyla, şifreleriyle yaşıyor. Ve hâlâ Türk frekansında sırları muhafaza ediyor. Çalıştığımız bir kısmını açıklayacağız. Tüm eserleri ile ilgili uzun bir çalışma yapmak gerek.

Hüseyin Hakkı Kahveci
2022, Haziran, Ankara

GİRİŞ

Barış Manço bir süre yurtdışında yaşamış olmasına rağmen rüzgâra karşı durdu. Adeta 20. yüzyılda Dede Korkut sahneye çıkmıştı. Şarkılarında Yunus Emre, Hacı Bektaş, Hacı Bayram vardı. Atasözleri, deyimler, nasihatler… Barış Manço Türk modernleşmesindeki kırılmaların ve travmanın farkındaydı. Doğu-Batı ikileminde iki arada bir derede kalan milleti derin köklerine çağırıyordu biçim ve öz tartışmalarına son verircesine. Tarih bilinci ve diriliş arzusu yüksekti. Cumhuriyet’in 50. yılında bir beste yaptı. “Kayaların Oğlu” adlı bestesi müzikalite ve sözleri bakımından ilginçti. “2023”, “2024” ve “2025” bestelerinde elektronik müzikle insanlığın geçmişini, dijital dünyayı ve uzay çağını anlattı. Kendi milletinin nereden gelip nereye yürüdüğünü resmeden bu bestelerde bazı şarkılarının melodilerini de ustaca yerleştirmiştir.

Barış Manço Bu Sözleri Yıllar Önce Söylerken 

“Eğer bir gün O’nun bizi yalnız bırakmasını istemiyorsak,
bugün O’nu yalnız bırakmayalım.”

Atatürk Frekansı’ndan bahsediyor. Bugün söylediğimiz Atatürk
sürecinden bahsediyor.

1. BÖLÜM
Barış Manço

Halkımız Manço’yu sadece şarkıcı olduğu için değil aynı zamanda Türk kültürünün bir parçası olduğu için sevdi. O Türk Kültürü’nü eserleri ile tüm dünyaya taşıdı. Hepimizin bildiği üzere 1938-1945 yılları arasında İkinci Dünya Savaşı yaşanıyormuş. İşte o savaşın ortasında 1943 yılında dünyaya gelmiş. Büyükannesi adını bu yüzden Barış koymuş. Ancak onun asıl ismi Tosun Yusuf Mehmet Barış Manço’ydu. Manço, baba tarafından Balkanlı anne tarafından ise Kozanlı. Barış Manço Türk tarihi için önemli bir değerdir. Sizler bu değeri kendi çocuklarınıza benimsetmelisiniz.

Barış Manço ve ikinci grubu “Harmoniler”in ilk 45’likleri Grafson Plak etiketiyle 1962 yılında yayımlandı. Manço, liseden mezun olduktan sonra üniversite hayatına yurtdışında devam etmek isteyince grup dağıldı. Barış Manço, Eylül 1963’te Belçika Kraliyet Akademisi’nde yükseköğrenim görmek için Türkiye’den ayrıldı. Belçika’ya gitmeden önce bir kamyonla Fransa’nın başkenti Paris’e giderek daha önce temas kurduğu ünlü Fransız şarkıcı Henri Salvador’la bir araya geldi. Henri Salvador, Barış Manço’nun Fransızcasını yetersiz buldu. Fransa’daki bu temasları başarıyla sonuçlanmayan Manço, Belçika’daki ağabeyi Savaş Manço’nun yanına gitti. Belçika Kraliyet Akademisi’nde resim, grafik ve içmimarlık eğitimi görürken bir yandan da garsonluk, otomobil bakıcılığı gibi işlerde çalıştı. Bu sırada Belçikalı şair André Soulac ile tanıştı. Soulac sayesinde Fransızcasını ilerletti ve yaptığı besteleri değerlendirme imkânı buldu. Soulac, Barış Manço’nun pek çok bestesine söz yazarlığı yaptı. 1964’te müzik hayatına devam etmek isteyen Manço, Rigolo adlı plak şirketiyle anlaşarak “Jacques Danjean Orkestrası” ile birlikte çalışmaya başladı. Twist’ten Rock and Roll’a dönen Barış Manço’nun kayıt şartları da bu gelişmeyle iyileşmiş oldu.

Eylül ayında dört şarkılık Fransızca iki plak çıkardı. Bu plaklarda “Baby Sitter”, “Quelle Peste”, “Jenny Jenny” ve “Un Auire Amour Que Toi” adlı şarkıları yer aldı. Plakların başarılı olmasının ardından Fransız radyosunda yayımlanan “Salut les copins” adlı pop müzik içerikli bir programa konuk oldu. Söz konusu plaklar Türkiye’ye geldiğinde radyocular Barış Manço’yu Fransız bir sanatçı olarak düşünüp yayımlamaya başladılar. 12 Ocak 1965’te Fransa’nın başkenti Paris’te dünyaca ünlü ve en eski konser salonu olma özelliğini taşıyan Olympia’da Salvatore Adamo ve France Gall’den önce sahne aldı. Burada Fransızca ve İngilizce şarkılarını seslendirdi. Manço’nun sahne performansı, daha önce kendisini yetersiz bulan Henri Salvador tarafından tebrik edildi. Aynı yıl Liege’de “Golden Rollers” adlı bir grupla konser verdi.

1966’da bir festivalde “The Folk 4” grubu ile Türk müziğinden örnekler sergileyerek pek çok çevrenin dikkatini çekti. Ancak Fransız müziğinde etkili bir başka müzisyenin Barış Manço’nun Fransız aksanını beğenmediği için onun plağının çalınmasını yasaklaması Barış Manço’yu derinden etkiledi ve bu gelişme onun Avrupa kariyerini sona erdirme kararı almasına neden oldu. Manço bu kararı aldığı dönemde “L’Alba” adlı bir grup, Barış Manço ve Andre Soulac tarafından yazılan ilk parçayı seslendirdi. 1966 yılında Olympia’daki konser esnasında “vahşi kedi” anlamına gelen “Les Mistigris” adlı Belçikalı grupla tanıştı ve onlarla birlikte çalmaya başladı. Grupla birlikte Fransa, Belçika,Çekoslovakya, Almanya ve İsveç’te konserler verdi. Sahibinin Sesi adlı plak şirketiyle anlaşan Manço, Les Mistigris ile birlikte 1966 yılında Il Arrivera / Une Fille ve Aman Avcı Vurma Beni / Bien Fait Pour Toi adlı 45’likleri çıkardı. 1967 yılında Hollanda’da bir kaza geçiren Barış Manço, bu kazayı hafif sıyrıklarla atlatmayı başardı. Dudağında bir yarık meydana geldiği için bıyık bırakmaya başladı. 1967 yazında Les Mistigris grubuyla Türkiye’ye gelen Manço, As Kulüp’te bir konser verdi. Manço’nun Les Mistigris ile birlikte yaptığı son kayıtlar, yıl sonuna doğru bir plakta toplanarak piyasaya sürüldü. Bu plakta daha sonra “Kol Düğmeleri” olarak adlandırılacak olan ve Manço’nun ilk Türkçe bestesi olma özelliğini taşıyan “Bizim Gibi”nin yanı sıra, “Big Boss Man”, “Seher Vakti”, “Good Golly Miss Molly” adlı şarkılar yer aldı. Ancak vize problemleri ve yasal sorunlarla uğraştıkları için Barış Manço ve Les Mistigris’in yolları ayrıldı.

Barış Manço ve Les Mistigris bu dönemde Türkiye’deki ilk psychedelic rock şarkılarına imza attılar. 1968 yılında “Kaygısızlar” grubuyla çalışmaya başlayan Barış Manço’nun yolu böylece, daha sonra MFÖ olarak tanınacak olan genç gitaristler Mazhar Alanson ve Fuat Güner’in yanı sıra baterist Ali Serdar ve bas gitarist Mithat Danışan’la kesişmiş oldu. Barış Manço’nun Kaygısızlar grubuyla bir araya gelmesi üzerine İngilizce şarkılar eski halleriyle bırakılmak üzere Türkçe eserler Kaygısızlar eşliğinde yeniden kaydedildi. Barış Manço’nun Sayan Plak’tan çıkardığı ilk plakta, daha önce “Bizim Gibi” adıyla kaydedilen şarkı, bu kez “Kol Düğmeleri” adıyla yayımlandı ve büyük ilgi gördü. Barış Manço’nun üniversite hayatının Belçika’da devam etmesi nedeniyle grup yaz aylarında bir araya gelebiliyor ve bu birlikteliklerden yeni plaklar ortaya çıkıyordu. Manço,psychedelic tınıların içerisine serpiştirdiği Doğu müziğiyle kendine özgü bir “Doğu-Batı” sentezi oluşturmaya başladı. Belli aralıklarla yeni eserlere imza atan Manço, hem Anadolu temalarına hem de Doğu motiflerine dokunuyordu. 1969 yılında Kaygısızlar grubu ile birlikte hazırladığı Ağlama Değmez Hayat 45’liği, 50.000’in üzerinde satış yaptı. Bu başarı, Barış Manço’ya ilk Altın Plak’ını kazandırdı. Manço, 1969 yılının Haziran ayında Belçika Kraliyet Akademisi’ni birincilikle bitirdi ve İstanbul’a Belçikalı sevgilisi ile birlikte dönüş yaptı. Barış Manço için artık yepyeni bir hayat başlıyordu… 1970 yılının Kasım ayında, Dağlar Dağlar adlı plağını yayımladı. 700.000’den fazla satan Dağlar Dağlar’la birlikte o artık bir stardı.

Dağlar Dağlar, Manço’ya Platin Plak Ödülü’nü kazandırdı. Barış Manço, 1970 yılı itibariyle Psychedelic Rock’tan Anadolu Rock/Pop’a yöneldi. Kaygısızlar grubu ile yollarını ayıran Manço, Türkiye’de “Ve” diye bilinen, yurtdışında ise “Etc” adıyla lanse ettiği yeni bir grupla çalışmaya başladı. Derule / Küçük Bir Gece Müziği adlı 45’liğini yayımlayan Manço, Akdeniz ve Karadeniz bölgelerini kapsayan geniş bir turneye çıktı. Barış Manço’nun gitarı ve kemençe sanatçısı Cüneyd Orhon’un kemençesi ile kaydedilen Dağlar Dağlar, Barış Manço’nun sadece rock ile sınırlı kalmayan kendi müzik tarzının başlangıcı oldu. 700.000’den fazla satan Dağlar Dağlar plağının Sayan Plak tarafından verilen ödülünü sinema oyuncusu Öztürk Serengil, İstanbul Fitaş Sineması’nda Manço’nun bir konseri esnasında takdim etti. Dağlar Dağlar’ın başarısıyla Türkiye’de herkes tarafından tanınan bir sanatçı haline gelen Barış Manço, 1970 yılında Türkiye’de ender görülen bir işe daha imza attı. Manço, o yıllarda zaten ünlü bir grup olan Moğollar ile güçlerini birleştirme kararı aldı.

Hem Barış Manço’nun hem de Moğollar’ın hedefi Türk müziği ile Avrupa’da ses getirmekti. Manço o döneme dek Batı etkisinde, Moğollar ise Anadolu-Pop tarzında müzik yapıyordu. Manço, güçlerin birleşmesiyle ilgili olarak “Artık biz bir bütünüz. Ne ben Moğollar’ın şarkıcısıyım ne de onlar benim grubum. Yepyeni bir akım oluşturduk. Adımız MançoMongol. Kafaca anlaşan, aynı fikir seviyesine gelmiş olan bizler, yaptıklarımızın daha iyi olması için, sesimizi tüm dünyaya kuvvetlice duyurabilmek için, baş başa vermenin zamanının geldiğini anladık” diye konuştu. MançoMongol adlı grubun ilk Türkiye konseri 1971 yılının Nisan ayında gerçekleşti.

Mayıs ayına kadar olan süreçte Barış Manço, Moğollar ile birlikte “İşte Hendek İşte Deve”, “Kâtip Arzuhalim”, “Binboğanın Kızı” şarkılarını kaydetti. “İşte Hendek İşte Deve” de tıpkı “Dağlar Dağlar” şarkısı gibi büyük yankı uyandırdı. Barış Manço bu dönemde, çıktığı bir Anadolu turnesinin Kütahya ayağında uzun saçları yüzünden tehdit edildi ve tur otobüsüne dinamitle saldırı düzenlendi. Konserin hemen ardından gerçekleşen patlamada kimse yara almadı. 1971’de kabakulak geçiren Barış Manço, Moğollar ile birlikte bir süre Fransa’da çalıştı ve dört ay boyunca farklı noktalarda konserlere imza attı.

…