Birazoku

“Kıbrıs’ta hemen hemen her ailede bir şehit vardır. Onlar bizden bir dua beklerler; bizim mutlu olmamız, bağımsız ve hür yaşamamız onları yattıkları yerde nurlaştıracaktır.”

Işılay Arkan

Kıbrıs Türk halkının bağımsızlık mücadelesini gözler önüne seren Direniş Hatıralarım, Işılay Arkan’ın yaşamında derin izler bırakan direniş günlerini anlatıyor. Rumların Enosis hayaliyle Türk toplumuna karşı yaptığı baskılar, adanın dört bir yanına yayılan çatışmalar ve Işılay Arkan’ın gönüllü mücadelesi, kitabın satırlarında canlanıyor. Sadece bir bireyin değil, Kıbrıs Türk halkının onur ve varoluş mücadelesinin hafızası niteliğindeki bu eser, genç kuşaklara cesaret, adalet ve vatan sevgisini ilham ediyor. Arkan’ın hatıralarında, 1955-1974 yılları arasındaki Kıbrıs olayları, sosyo-kültürel ve ekonomik yönleriyle ayrıntılı şekilde ele alınırken, genç okuyucular için adaletin ve vatan sevgisinin önemini vurgulayan mesajlar da veriliyor. Dönemin acı ve zor günlerini, kişisel tanıklıklarıyla süsleyen Işılay Arkan, geleceğin genç nesillerine, tarihin bu çalkantılı dönemini objektif bir şekilde aktarmayı amaçlıyor.

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ …………………………………………………………………………………………….. 13
ÇOCUKLUK YILLARIM…………………………………………………………………… 17
İLKOKUL TİYATRO ÇALIŞMAM VE FOLKLOR MERAKIM…………… 19
İLKOKULDA DİN DERSLERİ VE CUMA NAMAZI …………………………. 20
CELAL HORDAN’IN BIRAKTIĞI MİRAS ………………………………………… 21
TÜRK FİLMLERİNİN SİNEMALARDA GÖSTERİMİ BİZE HEYECAN
VERİYORDU ……………………………………………………………………………………. 22
TELEVİZYON YARIŞMALARIM VE MÜZİK GRUBUYLA
GÖSTERİMİZ …………………………………………………………………………………… 22
BANDO ÇALIŞMALARIM ………………………………………………………………… 23
TÜRK-RUM ÇATIŞMALARI BAŞLIYOR…………………………………………… 24
SEKİZİNCİ SINIFTA İZCİLİK DERSİMİZİ SEVERDİK ……………………. 27
BÜTÜN SINIFI ÜZEN BİR HABER DUYDUK ………………………………….. 27
İNGİLİZ SÖMÜRGE İDARESİNİN OYUNLARI………………………………… 31
BİZİM TEŞKİLAT (KIBRIS TÜRK TERAKKİSİ TEŞKİLATI) TÜRK
BAKKALLARINI İNCELEMEYE ALDI………………………………………………. 32
RUMLARLA İŞ BİRLİĞİ YAPAN TÜRKLER …………………………………….. 33
İNGİLİZ ASKERLERİNİN TERBİYESİZLİKLERİ …………………………….. 34
TÜRK MUKAVEMET TEŞKİLATI’NIN (TMT) BİLDİRİ
DAĞITIMI ………………………………………………………………………………………… 34
TMT (TÜRK MUKAVEMET TEŞKİLATI)’NIN İLK BİLDİRİSİ ………… 36
1955-1958 RUM TERÖRİZMİ ……………………………………………………………. 36
ORTAOKULLUYUM VE KIBRIS CUMHURİYETİ KURULDU ……….. 38
KIBRIS CUMHURİYETİ’NİN KURULMASINI
MAKARİOS İSTEMEMİŞTİ ……………………………………………………………… 42
LİSE VE MÜCAHİTLİK YILLARIM (1961-1968) ……………………………….. 43
RUMLAR SALDIRIYI BAŞLATTI ……………………………………………………… 47
TÜRK SAVAŞ UÇAKLARI GELİYOR ……………………………………………….. 53
ZEYTİNLİK KÖYÜNE YAPILAN SALDIRI VE BİZİM
SAVUNMAMIZ………………………………………………………………………………….. 58
ŞUBATIN İLK HAFTASI DAĞA TAKVİYE GÖNDERİLDİM …………….. 60
DAĞIN BATISINDAKİ BİRİNCİ MEVZİDE GÖREV YAPTIM…………… 61
RUMLARIN ZEYTİNLİK KÖYÜNÜ ABLUKAYA ALIP SALDIRIYA
GEÇMESİNİ ÖNLEDİK ……………………………………………………………………. 62
DAĞDA BİRİNCİ MEVZİDE GECE NÖBETİNDE TEHLİKELİ
OLABİLECEK RUM HAZIRLIĞINI TESPİT ETTİM ………………………… 63
DAĞ SANCAĞI’NDAN EMİR GELDİ – DENİZ SAHİLİ KONTROL
EDİLECEK ………………………………………………………………………………………… 64
“BEKLEDİM DE GELMEDİN HİÇ Mİ BENİ SEVMEDİN” ………………… 66
DAĞ SANCAKTARI FIRTINADAN EMİR: ZEYTİNLİK KÖYÜNDEN
DAĞ SANCAĞI’NA TÜM MÜCAHİTLER TAKVİYE GİDECEK ………. 66
ST. HİLARION’UN GÜNEY ETEĞİNDEKİ RUM MEVZİSİNE
BASKIN HAZIRLIĞI …………………………………………………………………………. 68
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ASKERLERİNE GÜVENMİYORUZ VE
ZEYTİNLİK KÖYÜNE GERİ GİDİYORUZ ……………………………………….. 70
ÖĞRENCİ MÜCAHİTLER OKULLARINA DEVAM ETMEK İÇİN
LEFKOŞA’YA GÖNDERİLİYOR ……………………………………………………….. 71
TİCARET LİSESİNE KAYDIMI YENİLEYİP LEFKOŞA SANCAĞI
KÖŞKLÜ ÇİFTLİK ÖZEL BÖLÜĞÜNE KATILDIM …………………………. 71
MÜCAHİTLERİN MANEVİ HAYATINA ÖNEM VERİLİYOR …………… 73
MEZUNİYETİM ……………………………………………………………………………….. 74
BAYRAKTARLIK KARARGÂHI’NDA GÖREVLENDİRİLİŞİM ………… 75
TÜRK MUKAVEMET TEŞKİLATI ANDI …………………………………………. 76
TEVHİDE HANIM İLE EVLİLİĞİMİZ ………………………………………………. 78
GEÇİTKALE VE BOĞAZİÇİ ÇARPIŞMALARI …………………………………. 79
İKİ ÖĞRETMENİMİZİN KIBRIS TÜRK MÜCAHİTLERİNE TARİHİ
ARMAĞANLARI ………………………………………………………………………………. 81
ÜNİVERSİTE VE İŞ HAYATIM …………………………………………………………. 82
KIBRIS’A AİLECE GELİYORUZ VE İŞE BAŞLIYORUM …………………… 83
RUSYA’DAN MEZUN MİGİ’NİN KIBRIS SORUNUYLA İLGİLİ
SÖYLEDİKLERİ ……………………………………………………………………………….. 84
RUMLAR BİRBİRLERİNE GİRİYOR (15 TEMMUZ) ………………………… 85
20 TEMMUZ -BARIŞ HAREKÂTI BAŞLIYOR ………………………………….. 87
CAMİ BÖLGESİNDE DURUM İYİ DEĞİL, YARDIM GEREKİR ………. 89
14 AĞUSTOS -İKİNCİ BARIŞ HAREKÂTI BAŞLADI ……………………….. 96
KIZILHAÇ ARABASI RUM BARİKATLARINDAN GEÇTİ VE
HÜRRİYET BÖLGESİNE GELDİK …………………………………………………… 97
BEYARMUDU’NDAN TÜCCAR TANIDIĞIMIN ARABASIYLA
LARNAKA’YA GİTTİM …………………………………………………………………….. 98
ÜSTEĞMEN MUSTAFA ORHAN TESLİM EMRİNE UYMADI SONUNA
KADAR SAVAŞTI ………………………………………………………………………………. 98
RUMLAR BARİKATLARI ARTIRDI, KUŞ UÇURMUYORLAR ……….. 99
LEFKOŞA’YA, TÜRK BÖLGESİNE GİDİYORUM …………………………… 100

Bir ömür boyu yanımda olmuş, direnişimde ve mücadelemde yardımcı olarak bana güç vermiş, bu hatıralarımın yazılmasında bana destek olmuş, Larnaka direnişimde teslim olmamak için beni yalnız bırakmamış eşim Tevhide Arkan’a çok müteşekkirim. Hatıralarımızı yazmam için beni teşvik eden çocuklarıma, damatlarıma ve arkadaşlarıma teşekkür ederim. Bu kitabımın oluşması ve gelecek kuşaklara aktarılması için her türlü desteği veren pek kıymetli YTB Başkan Yardımcısı Abdülhadi TURUS Bey’e en içten teşekkürlerimi Kıbrıs Türk halkı adına burada belirtmeyi bir borç bilirim.

Enosis hayalindeki Rumlara karşı mücadele veren şehit mücahitlere ve Türk askerine Allah’tan rahmet dilerim. Bu eserimi onlara ithaf ediyorum.

ÇOCUKLUK YILLARIM

18 Nisan 1947’de Lefkoşa’da doğdum. Orta halli bir aileydik. Babamın adı Ahmet’ti, dülgerdi, mahalleden komşumuz da olan bir arkadaşı ile ortaktı. Dükkân, babamın arkadaşına aitti, babam kira vermiyordu, ortaklıkta böyle bir formül bulmuşlardı.

Annemin adı Hafize’ydi, ev hanımıydı. O dönemler Kıbrıs’ta kadınların geneli ev hanımıydı. Babam da annem de dindar insanlardı. Küçüklüğümüzden itibaren bize ahlaklı ve namuslu yaşamayı, vatan ve millet sevgisini aşılamışlardı. Haklarını asla ödeyemem. İleride mücahit olmamda onlardan öğrendiklerimin, bana vatan sevgisini öğretmelerinin payı büyüktür.

Ben ailenin üçüncü çocuğuydum. İki ablam vardı; Seval ve Gülser. Onlarla ilişkim de oldukça iyiydi. Ben 9-10 yaşlarındayken ikisi de evlendi ve evlenince Mağusa’ya taşındılar. Evliliklerinden sonra da sık sık görüştük tabii. Ablalıklarını benden hiçbir zaman esirgemediler. Daha sonra da bir kardeşim daha oldu, erkekti. İsmi Sevgi’ydi. O zamanlar pek rastlanılan bir isim değildi. Nedenini bilmiyorum ama babam klasik isimlerden kaçınırdı. Benim de ismimi Işılay koymuştu. Kardeşim doğduğunda evimizi bayram havası sarmıştı ama ne yazık ki ömrü uzun olmadı. Hastalık geçirdi, Rum Hastanesi’nde tedavi gördü fakat iyileşemedi, hastanedeyken hayatını kaybetti. O zamanlar Kıbrıs’ta Rum Hastanesi’nden başka hastane yoktu, oraya gitmeye mecburduk.

Babamın klasik isim karşıtlığı sürecekti. Daha sonra annemle boşanacaklar, ikinci bir evlilik yapacaktı. Üvey annemden de iki erkek çocuğu olacaktı, benim ısrarımla isimlerini Ali Caner ve Atay koyacaktı. Üvey annemle de üvey kardeşlerimle de ilişkim hep güzel olmuştu.

Müstakil, tek katlı bir evimiz vardı. O zamanlar henüz apartmanlar yapılmamıştı, Kıbrıs’ta herkes kendi yaptığı tek katlı evinde yaşardı. Bizim evimizi de babam yapmıştı. Çocuk halimle ona yardım etmiştim. Biz çocuklar, babamıza her işlerinde yardım ederdik zaten. Çatıyı yapacağı sırada beni de çağırmış, “beraber yapalım” demişti. Evlerin çatısı kamıştan yapılırdı, çocukken bunu öğrendiğimde çok hoşuma gitmişti.

Çocukluğum evde veya dükkânında, kâh babama yardım ederek, kâh çocuklarla oyun oynayarak geçti. Rum komşularımız vardı. Bir keresinde mahallemizden 3 yaşında bir Rum çocuğu kendini yere atmıştı. Ben de oyun oynamak maksadıyla kendimi onun üzerine attım. O zamanlar 5-6 yaşındaydım. Kızın babası görmüştü, çıktı geldi evinden, Rum polisiydi babası. Çok öfkelenmişti, tehditler savurarak üzerime geldi. Korkup kaçtım hemen. Babası bırakmadı peşimi, kovaladı beni. Yakalanmadan babamın dükkâna kadar geldim. Babam tabii çıktı hemen dışarı, kızın babasıyla konuştu, konuşmak işe yaramadı, bağırdı çağırdı, sonunda gitti adam. Halâ hatırladıkça gülerim.

Rum komşularımızla ilişkimiz gayet iyiydi. Çocuklarıyla oyunlar oynardık. Annelerimiz, babalarımız arkadaşlık kurardı. Fakat EOKA çıkınca hepsi bize cephe alacak, mahallelerimizi terk edecekti…

Oyun oynayıp babama yardım ederek okul çağına kadar geldim.

1957-58 yıllarında Lefkoşa’da ilkokul öğreniminin yapıldığı binalar yeterli değildi. İngiliz sömürge valisinin Türk yetkililerle yaptığı görüşmelerdeki mutabakata göre eğitim öğretimi Türk Maarif Dairesi yürütecekti ve Lefkoşa’nın kuzey bölgesine yeni bir ilkokul inşaatı yapılacaktı.

1958 yılında ben ilkokul altıncı sınıftayken yeni binamızın inşaatı bitmiş, ismini Atatürk İlkokulu koymuşlardı. Öğretmenimiz Derviş Esendağ benimle beş altı arkadaşımı yaya olarak Yenicami İlkokulu’ndan alıp yeni okulumuz Atatürk İlkokulunu temizlemeye götürüyordu. Süpürge, kürek, toz bezleri elimizde, yeni okulumuzu temizlemeye giderdik ve bundan büyük zevk alırdık. Derviş Esendağ öğrenciyle yakından ilgilenen, bir arkadaş gibi bize yardımcı olan, ders anlatımı son derece başarılı bir öğretmendi.

…