Birazoku

Denemeye cesaret edenlere ve deneme cesareti verenlere…

Korkmasaydın Ne Yapardın? kitabıyla yeni bir yola çıkan Bahar Eriş, güçlü bir soruyla devam ediyor: “Şimdi değilse ne zaman?”

Kitap insanın ruhunu yükselten tatlı, serin ve derin hikâyelerle dolu.
Bu bir kendini toplama kitabı. Kafasını toplamak, kalbini toplamak, hayatını toplamak.
İnsanın içine işleyen hikâyeler ile insanın içini işleyen fikirlerden oluşuyor.

Eriş, dokuzuncu kitabında deneme cesaretini onurlandırıyor. Hayatımıza hakim olma çabamıza kafa yoruyor. Modern hayatın zorlu ikilemlerini sorguluyor: Alışveriş sepetimiz dolu, peki ya ‘ruh sepetimiz’ ne durumda? Doğru insanı bulmak mı, doğru insan olmak mı? Çıldırmış bir dünyada sakin, duru ve üretken kalmak mümkün mü? Koşturmacalarda kaybettiğimiz incelikleri nerede bulabiliriz?

Kitaptaki denemeler ne hakkında? Cesaret, çaba, azim, karakter, azın çokluğu, çoğun azlığı, kırılganlığın kudreti, mükemmel olmamanın güzelliği, kadınların gücü, dostluk, umut, iyilik üzerine içgörülerden oluşuyor.

• İnsan dizleri titrerken de ilerleyebilir mi?
• İçedönüklerin dıştan görünmeyen güçleri neler?
• Mağdur dili ve edebiyatı kime hizmet eder?
• Kadın kadının yurdu mu yoksa kurdu mu?
• Kendimize söylediğimiz yalanlar bizi nasıl etkiler?
• Kırılganlığın içindeki sarsılmaz güç nedir?
• Doğru şeyi yapmak için yanlış zaman var mıdır?

İÇİNDEKİLER
BAŞLARKEN: DENEMEYE DEVAM ……………………………………………………………………………..9
CESARETLE TİTREMEK…………………………………………………………………………………………………….17
ŞİMDİ DEĞİLSE NE ZAMAN?………………………………………………………………………………………26
BİR BALIĞIN ACISINI ANLAMAK ………………………………………………………………………………30
KİNTSUGİ: TOPLADIM DAĞILAN KALBİMİN HER KÖŞESİNİ ………………………..33
İÇEDÖNÜKLERİ NASIL BİLİRSİNİZ? ………………………………………………………………………….37
GAZ VERMEYEN HAZ VERMİYOR……………………………………………………………………………43
HAYATINIZ KAÇ METREKARE?………………………………………………………………………………….47
YAPBOZUN SON PARÇASI………………………………………………………………………………………….51
DEDEMİN UZAYDA NE İŞİ VAR?……………………………………………………………………………… 56
TİRAMİSUNUN KALDIRMA GÜCÜ…………………………………………………………………………. 60
RUH SEPETİN NE KADAR DERİN?…………………………………………………………………………….63
BİR DOZ TOZ…………………………………………………………………………………………………………………….66
MERMERİMİZ YETTİĞİNCE…………………………………………………………………………………………..70
KENDİMİZE SÖYLEDİĞİMİZ ÜÇ BÜYÜK YALAN…………………………………………………72
BÜYÜK KANAGAWA DALGASI………………………………………………………………………………… 77
İŞİN RUHU NEREDE?………………………………………………………………………………………………………83
KENDİN OLMA, BAŞKASI OL…………………………………………………………………………………….. 86
BUGÜN GÜZEL ŞEYLER OLDU…………………………………………………………………………………..90
SICAKLIĞINI HİSSEDECEK KADAR YAKIN ÖZLEYECEK KADAR UZAK…..94
KADIN KADININ YURDU MU, YOKSA KURDU MU?……………………………………….. 98
TATLI DİL ÜNİVERSİTESİ………………………………………………………………………………………………103
İÇ SESİMLE İÇTEN BİR SOHBET …………………………………………………………………………….. 107
EVSİZLER VE YUVASIZLAR…………………………………………………………………………………………..113
YÜKSEK SESLİ KELEBEK ETKİSİ…………………………………………………………………………………..117
BENİ NE OTOBÜSLER İSTEDİ DE GİTMEDİM…………………………………………………….120
DÜNYADAN KOPARAK DÜNYADA YER EDİNEBİLİR MİSİN?……………………..126
EKMEK SADECE EKMEK DEĞİLDİR………………………………………………………………………..130
ÖNCE İNSAF, SONRA İNFAZ……………………………………………………………………………………134
TOPLUİĞNE BAŞI KADAR ………………………………………………………………………………………….137
SANAL DÜNYADA VİCDANLI GÖRÜNME KILAVUZU…………………………………….141
MAĞDUR DEĞİLİZ HİÇBİRİMİZ………………………………………………………………………………..145
MASUM DEĞİLİZ HİÇBİRİMİZ…………………………………………………………………………………..150
UMUTLA DENEMEYE DEVAM …………………………………………………………………………………155

Denemeye cesaret edenlere ve
deneme cesareti verenlere…

BAŞLARKEN: DENEMEYE DEVAM

“Hayatı mümkün kılan tek şey sürekli,
dayanılmaz bir belirsizliktir;
bir sonraki adımda karşımıza ne çıkacağını bilemeyiştir.”

Ursula K. Le Guin

Her kitap birkaç çekici sorunun çağrısıdır. Yazarın beyni sorular tarafından rehin alınır. Sorular cevapları çoğaltır, cevaplar yeni soruları. Sorular tükenmez, sadece zamanla değişir.

Bu kitapta, yine yeni sorulara cevap ararken buldum kendimi:

Hayatımızda bir şeyler ileri gitmiyorsa bir şeyler geri gidiyor olabilir mi?

Titremek cesaretsizlik mi? İnsan dizleri titrerken de ilerleyebilir mi?

Arzuyu öldürmeden aşkı korumak mümkün mü?

Kadın kadının yurdu mu, yoksa kurdu mu?

Kintsugi sanatının kırık kalplerin tamiriyle ne ilişkisi var?

İçedönük olmanın ne gibi avantajları var?

İçedönüklerin dıştan görünmeyen güçleri neler?

Tanımlar tanımlayana mı, yoksa tanımlanana mı aittir?

Alışveriş sepetimiz hep dolu, peki ya ruh sepetimiz ne durumda?

Kendimize söylediğimiz en büyük yalanlar neler?

“Hayatta asla geç değil” sözü ne kadar doğru?

İnsanların yüzünde en çok hangi cümleler güller açtırır?

Mağdur dili ve edebiyatı kime hizmet eder?

Umut etmenin sonu var mı?

Bu sorular, cesaret, çaba, azim, karakter, azın çokluğu, mükemmel olmamanın güzelliği, birlik, dostluk, umut, iyilik üzerine denemeler doğurdu. İşte dokuzuncu kitabım böyle dünyaya geldi.

Yaşam yolumun ortalarında, yazarlık yolculuğumun başlarındayım. Bana hayatta en çok zevk veren uğraşın yazmak olduğuna eminim. Bununla birlikte hangi yöne gitmem gerektiği konusunda bazen kafam karışıyor.

Üzerinde çok uğraştığım bir yazı daha az okunurken, bana göre vasat başka bir yazıma övgüler yağıyor. İçeriği en yoğun, en bilimsel kitabım en az ilgiyi görürken, iç dünyamı paylaştığım kitabım iltifata boğuluyor. Kendimi kendimle kıyaslayıp kafa karışıklığımla kalakalıyorum.

Kafa karışıklığı yaşadığım anlardan birinde, dansçı Agnes de Mille’in hikâyesine rastladım. Onun da aynı konuda tereddüt yaşadığını görmek sıkıntımı bir nebze hafifletti. Çok çalışarak ortaya koyduğu eserleri en çok kendisi beğeniyor, başkaları ilgi göstermiyordu. Öte yandan koreografisini yaptığı Oklahoma müzikali, ona göre vasat ve ticari bir iş olsa da anında zirveye yükselmiş, Mille’e uluslararası şöhret getirmişti.

Genç kadının kafası iyiden iyiye karışmıştı. Değerler hiyerarşisi tepetaklak olmuştu. Kimdi? Kim olmak istiyordu? Başarı neydi? Ona göre vasat olan eseri başkalarına göre en iyisiyse, gideceği yön ne olmalıydı?

Mille’in varoluşsal bunalımına, dünyaca ünlü koreografi ustası Martha Graham’ın bilgeliği merhem olacaktı. Graham’ın genç meslektaşına öğüdü şuydu:

…