Birazoku

“Çocuğuma İyi Gelecek, Başarısını Destekleyecek
O ‘Baskı’yı Nasıl Uygularım?” Diyen Anne Babalar İçin

Her anne baba, evladının
başarılı olmasını ister ve
bu uğurda elinden geleni yapar…

Oysa bir ergeni hizaya sokmak, başında esen kavak yellerine kalkan olmak maharet gerektirir. Bir cambazlık işidir bu. Kararında verilmeyen suyun çiçeği perişan etmesi gibi, ayarsız bir baskı ters tepebilir. Karşılıklı güven ve sevginin kalıcı şekilde zedelendiği hikayeleri kim ister ki?
Bir Sanat Olarak Ebeveyn Baskısı, bir anne babanın çocuğunu baskılamasının kötü bir şey olduğunu düşünen kişiler tarafından yazılmadı. Okul psikolojisi ve aile iletişimi hususunda uzmanlaşmış bu iki psikoloğun düşüncesi net: Çocuğu baskılamak mühim, ama baskının niteliği daha mühim.

Öyleyse bir çocuğu başarılı bir yetişkin olma yoluna sokmanın, ifrat tefritte kalmadan baskılamanın ince ayarı nasıl bir şeydir? Bir Sanat Olarak Ebeveyn Baskısı, bu netameli sanatı tüm incelikleriyle okuyucusuyla buluşturuyor.

*

İnsanın sahip olmayı umut edebileceği en iyi ortak ebeveyn ve arkadaş olan Simonida ve övgüleri ve eleştirileri ile bana enerji ve ilham veren, affedicilikleri ve espri anlayışları ile kendime inanmamı ve başkalarına davranışları ile kendimle her zaman gurur duymamı

sağlayan Dacha ve Sava için.

Hayatıma tarif edilmez bir zenginlik katan Bri ve Danny ve anne ve babalarına aynını yapan Josh, Alex, Sammy, Sherry, Robbie, lan, Molly, Peri ve Talia için.

YAZARLARIN NOTLARI

HİKAYEMİZ VE TARZIMIZ

(ve tanımlama ihtiyacı duyduğumuz bazı terimler) Ebeveyn baskısı üzerine kitap yazan iki psikoloğun aleni bir tür sağalma süreci içerisine girdiğini düşünebilirsiniz. Ancak ikimiz de travmatik çocukluklar geçirmedik. Kendi çocuklarımızla mükemmel bir iş çıkardığımız için başarılarımızı tüm dünyaya gururla anlatabileceğimize inanacak kadar sanrılar içerisinde olduğumuzu da düşünebilirsiniz. Hiç de değil. Her ebeveyn gibi, bizler de baskı konusu da dahil olmak üzere hatalardan payımıza düşeni aldık. Bu yüzden (ve neyse ki), bu kitap ne bir grup terapisi ne de üstü örtülü bir böbürlenme aracıdır. Bir Sanat Olarak Ebeveyn Baskısı daha çok, türümüzün yavrusu için en iyiyi isteme içgüdüsünün normalleştirilmesi ve ayrıca bakım verme içgüdülerinin sağlıklı ebeveynlikten uzaklaşmaya neden olabileceğinin kabul edilmesi yönünde bir çabadır. Ebeveynlikte rayından çıkan şeyler çocukları incitebildiği ve potansiyellerini açığa çıkarmalarını önleyebildiği için, bu kitabın pratik olmasında kararlıyız. Kitabın adı bile süslü olmaktan çok işlevsel olarak seçildi. Alışılmadık kısmı her türlü baskının zararlı baskı olduğu ve zararlı baskının da kasıtlı olduğu yönündeki geleneksel anlayışa atıfta bulunur. Ne kadar alışılmadık görünse de bu popüler nosyonların ikisi de doğru değildir. Sanat kısmı, ebeveynlerin doğaçlama yapmaya ve kişiselleştirmeye ihtiyacı olacağına atıfta bulunur. İnsan ilişkileri karmaşıktır, bir kişinin davranışının, diğer kişinin davranışından etkilendigi, sürekli değişen bir yapbozdur. Olabildiğince sağlıklı ve hep yoğundu ve sosyal dersler sınırlıydı. Ailemin ABD içinde ve dışında seyahat edebilmesi sayesinde, erkek kardeşim ve benim insanları, coğrafyayı, siyaseti, dili, önyargıyı ve dünya kültürlerini daha iyi anlamamızı sağlayan deneyimler edinme imkanı bulmuş olmamızı şans kabul ediyorum.

Annemle babam (biri psikiyatri hemşiresi, diğeri aile hekimi) girişimci insanlardı. Her ikisi de hastanelerde çalıştıktan sonra kendi muayenehanelerini açmışlardı. Ortaya koydukları örneklerle benim için yüksek akademik başarılar ve kişilik standartları belirlemişlerdi. Dolayısıyla takım elbiseli bir iş hedeflemem konusunda sürekli, belirgin bir beklentinin baskısını hissediyordum. Spor ve sanat alanlarında hangi aktiviteleri seçersem seçeyim, annemle babam destekleyici davranıyorlar, sıklıkla maçlara, yarışmalara ve gösterilere geliyorlardı. Genellikle ortaya çıkan sonuçtan çok, gösterdiğim çabayı vurguluyorlardı ama büyükannemle büyükbabama yüzmede ve piyanodaki başarılarımı anlatmalarını duymak çok hoşuma gidiyordu.

Annemle babam ben lisedeyken ayrıldıklarında, belirsizlikle başa çıkma isteğiyle kendime akademik açıdan iyi bir performans göstermek için baskı yapmıştım. 1986’da, Wesleyan Üniversitesine başladım. O dönemde, öğrencilerin çoğu “partilemek” ve “duyar kasmak”la akademik çalışmalardan daha fazla ilgileniyordu ve hiç de hoş olmayan bir biçimde, uyuşturucu kullanıp insan kesen tipler gibi davranmak için sessizce uğraşan yeterince kişi de vardı. Pek çok öğrenci, aslında olmadıkları biri haline dönüşmeleri için ciddi anlamda akran baskısı altındaydı. Sonraki bir yılı, Fransa’nın Normandiya bölgesinde, son derece cömert iki ev sahibi ailenin yanında, Université de Caen Normandie’de dersler alarak geçirdim. Fransızca diplomamı aldıktan sonra, Harvard Üniversitesine geçiş yaptım ve psikolojide lisans derecemi tamamladım. Harvard’da deneyimlediğim baskı sağlıklı, sağlam ve kelimelere dökülmemiş de olsa, “Bu okul en üst düzey öğretim üyelerine ve tesislere sahiptir, dolayısıyla performansınızdaki eksikliklerden tamamen siz sorumlusunuz” sözünün etkisi altındaydı.

Mezun olduktan sonra, yazı altıncı kez Belknap Kampında çalışarak geçirdim. Daha sonra dokuz ay boyunca UMass Boston’da otizm üzerine çalışmalar yapan bir profesör için araştırma asistanlığı yaptım. 1992’de, ülkenin diğer ucuna, UCLA’ya lisansüstü eğitim için taşındım. Doktora stajımı Çocuk Hastanesi ve Bölge Tıp Merkezinde (günümüzde Seattle Cocuk Hastanesi) tamamladım ve Washington Üniversitesi Tıp Fakültesinde rehabilitasyon psikolojisinde iki yıllık doktora sonrası burslu eğitim aldım. Kısa süre sonra, Belknap’ta yaz aylarındaki liderlik görevimin içeriğini, dünyanın her yerinde kamplarda ve okullarda eğitim çalışmalarını içerecek şekilde genişlettim. 1999’da, New Hamshire’da deniz kenarında bağımsız bir okul olan Phillips Exeter Academy’de psikolog ve eğitmenlik görevini kabul ettim. Sanırım Psikolojiye Giriş dersini otuz defadan fazla okutmuş, çoğu yoğun baskı tarif eden yaklaşık 2500 farklı öğrenciye psikoterapi uygulamış olmalıyım. Ancak, ilk olarak ilgimi çeken, evrensel başka bir sorun olan ev özlemi üzerine yapmış olduğum araştırmaydı. Ev özlemi önleme programlarım sayesinde (artık Prep4Camp. com ve Prep4School.com adreslerinde yer alıyor) CNN, Today, NPR, Martha, Fox 25, CBS This Morning, Canada AM (Totonto) ve The Bund (Şangay) yayınlarına konuk oldum.

Tanışmamızdan birkaç yıl önce Sırbistan’dan göç etmiş olan karım ve en iyi arkadaşım Simonida; kimyager, müzisyen ve sevgi dolu, kendini çocuklarına adamış bir anne. İki erkek çocuğumuz Dacha (2002) ve Sava (2004) var. Çocuklarımız Exeter’de devlet okullarında, sonra da dokuzuncu sınıftan on ikinci sınıfa kadar Phillips Exeter Academy’de okudular. Ebeveynlik tarzlarımız birbirini tamamlıyor: Simolina oğlanlara daha ayrıntılı rehberlik ediyor ve erdemli insanlar olmaları için sürekli çaba göstermeye cesaretlendiriyor; ben de keşfetme ve özgüvenlerini artıracak sağlıklı türden riskler alma fırsatları sunuyorum. Kitabı birlikte kaleme aldığımız Hank gibi, Simo ve ben sevgiyle ebeveynlik yapmak için elimizden geleni yapıyoruz ve çocuklarımızın sunduğumuz ebeveynliği nasıl deneyimlediklerini anlamaya çalışıyoruz.

…