Birazoku

“Finansçı olmayanlar için finans da ne demek?” diyen arkadaşlara cevaben kaleme alınmış olan bu kitap, iş yaşamınız boyunca ya da olası iş yaşamınızda size bildiklerini öğretmemeye çalışan, zira çok da önemli bir şey bilmediklerinin anlaşılmasından korkan mevcut ve olası iş arkadaşlarınız da dikkate alınarak hazırlanmıştır. Vazgeçilmez olmalarına izin vermeyin…
Finans konusunu öğrenmek isteyen herkes için eşsiz bir başlangıç kitabı. İş yaşamında her zaman karşımıza çıkabilecek bu kavramın, sanıldığının aksine ilgilenen herkes tarafından rahatlıkla öğrenebileceği bir konu olduğunu göreceksiniz.

“Bu kitabı okuyup bitirmiş bir okur için, finansın temelleri artık daha anlaşılır hale gelecektir kanısındayım. Bundan sonra ihtiyaç düzeyinde detaya ulaşmak kalıyor. Kolay gelsin… ”

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII
BÖLÜM 1
TEMEL FİNANSAL MATEMATİK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Finansal Matematiğe Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Paranın Zaman Değeri ve Faiz Kavramları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Faizlendirme ve İskontolama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Anüite Hesapları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Finansal Ürünler ve Matematik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
BÖLÜM 2
TEMEL MUHASEBE BİLGİSİ VE TEMEL FİNANSAL ANALİZ . . . 45
Muhasebe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Mali Analiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Mali Analizin Amaçları ve Yatırımcı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Mali Analizde Kullanılan Mali Tabloların İncelenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Mali Analiz Yöntemleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Mali Analizde Sektörel Farklılıkların İncelenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
BÖLÜM 3
MALİ PİYASALAR VE ENSTRÜMANLAR………………………… 97
Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Mali Piyasalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Sermaye ve Para Piyasası Enstrümanları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
Makroekonomik Gelişmeler ve Piyasalar Üzerindeki Etkileri . . . . . . 120
Değişen Piyasa Koşulları, Yatırım Enstrümanları ve Yatırımcı . . . . . . 127
Yatırım ve Risk Analizi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139
Modern Portföy Yönetimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM 4
TEŞKİLATLANMIŞ PİYASA İLE BORSALAR
VE BİRBİRLERİYLE ETKİLEŞİMLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
Türk Mali Piyasalarındaki Temel Ayrımlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
Organize Piyasalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
Organize Olmayan (Tezgâhüstü) Piyasalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
Sonsöz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Kaynakça . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175

GİRİŞ

Her kitabın bir amacı vardır. Kimi yazdığı için yazarı mutlu eder, kimi ise okurunu. Kimileri zaman geçirmek içindir, kimileri hediye edilmek için, kimileri rafları zengin göstermek için… Bazı kitaplar ise, kapılar çarpmasın diye aralarına ya da çocuklar masaya otururken boyları yetişsin de üstlerine bir şeyler dökmesin diye altlarına koymak içindir. Elinizdeki kitapta ise bu özelliklerin hepsinden biraz var. Ben kendi adıma, yazdığım –yani bitirebildiğim– için mutluyum. Ayrıca kalınlığı da fena sayılmaz; hem yer kaplar, hem kapı tutar, hem de yeterli yükseklik sağlar. Geriye tek bir kritik nokta kalıyor: Umarım okuyan da mutlu olur. Bu kitabı farklı biçimlerde okuyabilirsiniz. Sırasıyla tüm bölümleri okuyabilir ve kendi mantık silsileniz içinde temel finans bilgisine özet hâlinde ulaşabilirsiniz ya da yalnızca ilgilendiğiniz bölüm(leri) okuyarak bazı kısımlarını atlayabilirsiniz. Kitabın birbirinden tam bağımsız olarak hazırlanmış bölümlerden oluşmasındaki temel amaç da bu aslında. Bana göre, ilgilendiğiniz kısımlar, anlam bütünlüğü açısından bir problem yaratmaksızın okunabilir ve gerektiğinde sadece ilgili bölümler de gözden geçirilebilir.

Adından da anlaşılacağı üzere kitabın hedef kitlesi, finans konusundan bihaber olan ya da temel bilgiler konusunda eksikleri olduğunu düşünenlerdir. Öte yandan, yaklaşık yirmi yılı aşan profesyonel eğitmenlik ve danışmanlık deneyimimden sonra, finans piyasasında çalışan arkadaşlarımızın da bunca deneyimlerine rağmen, ne yazık ki, kitabın içeriğindeki pek çok temel konudan uzak oldukları kanısındayım. Dolayısıyla, kesinlikle aramızda kalacak olan bu gizlilik çerçevesinde, sektör içinde olan ve bazı temel konularda eksiklikleri bulunduğunu düşünen arkadaşlarımın da bu kitaptan yararlanacaklarını düşünüyorum. Kitabı oluşturan temel bölümler, finansın da temel kısımlarını oluşturduğunu düşündüğümüz ve temel düzeyde aktarılacak olan dört temel konuyu içermektedir. Bunlar:

• Temel Finansal Matematik

• Temel Muhasebe Bilgisi ve Temel Finansal Analiz

• Mali Piyasalar ve Enstrümanlar

• Teşkilatlanmış Piyasa ile Borsalar ve Birbirleriyle Etkileşimleri

İlk bölüm olan Temel Finansal Matematik, finansın temelini oluşturmaktadır. Paranın zaman değeri, tüm maliyet ve kazanç yaklaşımlarının temelinde olduğuna göre, bugünkü paranın gelecekteki değeri, ileride kazanılması ya da ödenilmesi düşünülen paranın bugünkü değeri bir finansal karar öncesinde çok önemlidir. Bu açıdan bakıldığında, paranın zaman değeri, faizlendirme, iskontolama, basit-bileşik faiz, anüite ve bu matematiğin finansal ürünlere uygulanmasını içeren ilk bölüm, finansa yeni başlayan ya da “Ben yıllardır bu işi yapıyorum” diyen herkes için kaçınılmaz önem taşımaktadır. (Biraz sıkıcı olsa da!) Kitabın ikinci bölümünü oluşturan Temel Muhasebe Bilgisi ve Temel Finansal Analiz’de ise, finansal piyasalarda karar mekanizmasının ikinci adımı olan mali tabloların analizini içermektedir.

Kredi verme, borç alma ya da ortak olma süreçlerinin tümünde de ilgili işletmenin mali tabloları incelenecektir. Borsada yatırım yapmak da bir işletmeye ortak olmak anlamına geldiğine göre, bu tarz bir yatırım süreci de yine mali tabloları tanımayı ve onları analiz etmeyi gerektirecektir. Bu temel yaklaşımdan yola çıkan bu bölümde muhasebe ilkelerinden, çalışma prensiplerinden ve muhasebe sisteminden bahsetmek yerine, okurun analize geçebilmesi için gerekli olduğunu düşündüğümüz mali tabloların tanıtımı ve onların basit analiz yöntemlerinden bahsedilmiştir. Buna karşılık, temel muhasebe bilgisinden tümüyle yoksun okurların bir temel muhasebe kitabından yararlanmaları da anlamlı olacaktır. Kitabın üçüncü bölümünde ise Mali Piyasalar ve Enstrümanlar tartışılacaktır.

Yatırım enstrümanları ve bunların işlem gördükleri piyasalar tanıtılacaktır. Bu bölümde okur; hisse senedi, yatırım fonu, hazine bonosu, repo gibi enstrümanları tanıyacak ve bunların ülkemizdeki işlem görme kurallarıyla tanışacaktır. Ayrıca para piyasası, sermaye piyasası, portföy oluşturma gibi konular da tartışılacak ve makroekonomik dengelerin piyasaları etkilemesi gözden geçirilecektir. Kitabın dördüncü ve son bölümü olan Teşkilatlanmış Piyasa ile Borsalar ve Birbirleriyle Etkileşimleri’nde, bir önceki bölümde tartışılan piyasa ve enstrümanların ülkemizdeki uygulamaları ve aktif piyasalar incelenmiştir. Buna göre, gazete ve televizyonda sıkça duyduğumuz piyasa bilgi ve terimleri artık daha anlamlı gelecektir. Efektif, APİ,Interbank, Merkez Bankası Müdahalesi gibi terim ve kavramların daha anlaşılır hâle geleceğini umduğumuz bu bölümle birlikte kitabı tamamlamış olacağız. Tek bir kitapta pek çok geniş konuyu tartışmayı amaçlayan bu yapıtta, doğal olarak, tüm konuların detayına girilemeyecektir. Bu bağlamda, ancak söz konusu ana konular temel hatlarıyla tanıtılacak ve okurun ilgilendiği konuya yönelimi öğütlenecektir. Ancak yine de çalışma gerektiren konularla ilgili olarak, tıpkı bir ders kitabı gibi, soru desteği düşünülmüştür. Bu durum, bir seyahat okumasının yanı sıra, ders çalışma benzeri bir okumayı da mümkün ve hatta bazı bölümler için (finans matematiği gibi) gerekli kılmaktadır.

Bu kitapta yer almayan, ancak finans teorisiyle ilgisi olan pek çok önemli konu olduğunu biliyorum elbette. Fakat tümünü böylesi bir kitaba sığdırmak mümkün olamazdı. Bunun yerine temel finans matematiği, temel muhasebe bilgisi ve mali tablo analizi, piyasalar ve enstrümanlar ile, söz konusu piyasaların ülkemizdeki işleyiş ve birbirleriyle etkileşimlerini inceledik. Hâl böyle olunca da kısa sürede çok iş yapmak isteyen bir girişimci ya da dar yerde iyi oynamak isteyen bir düğün davetlisi gibi, muhtemelen bazı figürleri atladık veya kısa kesmek zorunda kaldık. Ama zaten asıl amaç da yan masalara oynayabildiğimizi göstermek değil mi? Dolayısıyla, birkaç figür göstersek yeter.

Yerimiz dar da olsa piyasa bilgisini ön plana çıkaran, ancak teorik alt yapıyı da elden bırakmamaya çalışan bir çizgiyi amaçladık. Yıllardır hemen her ortamda ve her fırsatta çevremdekilerle paylaştığım bir iddiamı burada da yinelemek istiyorum: Aslında çok zor ve başarılamaz konular yoktur; daha da ötesi, olmazsa olmaz, vazgeçilemez insanlar da. Yanlızca, vazgeçilemez olmak isteyen insanların sakladıkları bilgiler ve bunların neticesinde az bilinen ve aslında o kadar da zor olmayan konular vardır. Bize düşen de bu konuları, eğer biliyorsak, dilimiz döndüğünce anlaşılır hâle sokup olabildiğince çok kişiye aktarmaktır. Aslında, her şey öğrenilebilir ve herkes aşılabilir. Dolayısıyla, şimdiye kadar finanstan korktuysanız, artık korkmayın. Bu kitap sizin için bir başlangıç olsun, bulaşın ve öğrenin. Çünkü karşınızda ne at var ne de deve. Ayrıca, olsa da kaç yazar? Bunca girişten sonra, yeni başlayanlar ve/veya alaylı olmak istemeyenler için hazırlamış olduğumuz kitaba başlayabiliriz artık. Hepimize kolay gelsin.

Gerçeği söylemek için çok fazla sözcüğe ihtiyacınız yoktur.

c joseph

BÖLÜM 1
TEMEL FİNANSAL MATEMATİK

Matematiksel işleyiş yalnızca doğruyu vermekle kalmaz, aynı zamanda sıra dışı bir güzellik de taşır. Soğuk ve kesin bir güzellik… Tıpkı bir heykel gibi…
Bernard Russell

FİNANSAL MATEMATİĞE GİRİŞ 

Tüm pozitif bilimlerin temelinde karşımıza çıkan matematik, finansal piyasalarda işlem yapan yatırımcı ve profesyoneller için de karşımıza finansal matematik formunda çıkmaktadır. Modern bilişim sistemlerinin de varlığı ile pek çok işlemsel hamallığı üzerimizden alan teknolojiler, ne yazık ki hâlâ matematikten bihaber olmamızı engelleyecek düzeye gelemediler. Gelmiş olsalar dahi, müşteri ziyareti, yeni ürün tasarlanması ya da ihtiyaçlar doğrultusunda ürün modifikasyonu gibi durumlarda, karar vericinin matematik bilgisine ihtiyaç duyulacağı gerçeğinde radikal bir değişiklik yaratamamışlardır.

İşte bu yüzden finansal kurumlarda çalışan tüm profesyonellerin ya da “ne ola ki bu finansal matematik?” diyen yatırımcıların basit bir üssel fonksiyonlu hesap makinesi yardımı ile fiyatlamaya esas olan matematik denklemleri kuracak ve bunları çözecek temel finansal matematik bilgisine sahip olmaları gerekmektedir. Kitabın bu bölümü de bu amaçla tasarlanmış olup, bilgisayar ya da finansal hesap makinesine ihtiyaç duyulmaksızın, üssel fonksiyonlu basit bir hesap makinesi ile finansal hesapların yapılması konusundaki gerekli bilgi ve becerileri kazandırmayı hedeflemektedir. Böylesi bir konunun küçük bir kitap aracılığıyla, tek yönlü bir iletişimle öğrenilmesinin güçlüğünün farkında olan ve yaşamının yaklaşık yirmi yılını bu konuyu çeşitli seminerlerde ve sınıf içi eğitimlerde anlatarak geçirmiş biri olarak, size kötü bir haberim var: Ne yazık ki yalnızca okuyarak başarılı olamayacağınız bir konu ile karşı karşıyasınız!

Yani elinize bir üssel fonksiyonlu hesap makinesi almak ve onu kullanarak sayfaları çevirmek zorundasınız (hayır sayfaları elinizle çevirebilirsiniz, makine soruları çözmek için lazım). Üssel fonksiyonlu bir hesap makinesi dediğimizde kastımız, örneğin 35 ’i hesaplayabilecek, xy ya da ab şeklinde tanımlı tuşları olan en basit hesap makinesidir. Bu anlamda, bilgisayar kullanıyorsanız, Windows işletim sisteminin içindeki hesap makinesi de işinizi görecektir. Ancak yine de bizim önerimiz elinizin altında böyle bir makine bulundurmanızdır. Böylesi en ucuz makinelerin kitabın fiyatının altında olduğunu biliyorum, zira seminerlerim için her hafta yarım düzine kadar satın almak zorunda kalıyorum (zamanla eksiliyor da). Modül, öncelikle paranın zaman değeri gibi temel finansal bilgiler ile başlayarak, uç noktada finansal ürünlerin fiyatlandırılması, getirilerinin hesaplanması ve birbirleriyle kıyaslanması sürecini tanıtacak ve ağırlıklı olarak bol örnek içeren bir süreçle program tamamlanacaktır. Finansal matematik konusunu dört temel başlık altında inceleyeceğiz:

• Paranın Zaman Değeri ve Faiz Kavramları
• Faizlendirme ve İskontolama
• Anüite Hesapları
• Finansal Ürünler ve Matematik

PARANIN ZAMAN DEĞERİ VE FAİZ KAVRAMLARI 

Şimdi, sırayla bu konuları incelmeye başlayalım. Öncelikle “Paranın zaman değeri ve faiz kavramları”ndan başlayacağız. Paranın zaman değeri, kısaca paranın zaman karşısında, özellikle de enflasyon karşısındaki değerinin korunması gereğinin mantığı üzerine kurulmuştur. Buna göre yatırımcı cebindeki parasından belli bir süre uzak kalmak karşılığında belli bir getiri talep edecektir. Her ne kadar bazı sistemlerde farklı isimler altında anılsa da tanımı gereği, paranın zaman değerinin bünyesinde “faiz” kavramı vardır. Bu nedenle “paranın zaman değeri” konusunu da çeşitli faiz kavramlarıyla birlikte işleyeceğiz:

1. Paranın Zaman Değeri
2. Basit Faiz
3. Bileşik Faiz
4. Sürekli Faiz
5. Nominal ve Efektif Faiz

1. Paranın Zaman Değeri 

Zamanı bilinmeyen bir paranın değerini saptamak da problemli olacaktır. Para zamana göre değer ve anlam kazanır. Mevcut enflasyonist ortamda peşin 200 TL’nin 5 yıl sonraki 250 TL’den daha değerli olduğu tartışılmayacak bir gerçektir. Faiz hesabı yapabilen herkes, peşin 200 TL’yi 5 yıl sonraki 250 TL’ye tercih edecektir. Ancak süre kısaldığında ya da söz konusu para üzerinde ince hesaplara girildiğinde hesaplamalar zorlaşabilecektir. Benzer biçimde, bugün 100 TL’ye mal olan bir yatırım, 2 yıl sonra 265 TL getiri sağlıyorsa, bu yatırım yapılmalı mıdır? Şüphesiz bu sorunun yanıtı, söz konusu 2 yıllık dönem içinde paranın değerinin aşınma oranına bağlıdır. İşte bu örneğimizde paranın aşınma oranı olarak ifade ettiğimiz kavram, paranın zaman değeri olarak belirttiğimiz kavramdır.

Paranın Zaman Değeri kavramını daha geniş olarak açıklayabilmek için konuya hem fon sağlayan (ödünç veren) hem de fon kullanan (ödünç alan) açısından bakalım. Fon kullanan açısından paranın zaman değeri, bugün ödünç alarak kullandığı paraya karşılık olarak gelecekteki herhangi bir zaman noktasında geri ödediği/ödeyeceği para arasındaki farktır. Benzer şekilde, fon sağlayan kişinin açısından da bugün ödünç verdiği paraya karşılık gelecekteki herhangi bir zaman noktasında almaya razı olduğu para arasındaki farktır. Her iki örnekte de söz konusu fark, paranın iki zaman noktası arasındaki değer kaybını gösteren ve paranın zaman değeri olarak tanımlanan kavramdır. Dolayısıyla, paranın zaman değerinin işlevi, değişik zaman noktalarında gerçekleşmeleri söz konusu olan nakit akımlarının her birinin/ hepsinin değerlerini gösteren aynı zaman noktasına göre belirlemektir. Paranın zaman değerini açıklamak için iki temel kavram tanıtılmalıdır:

• Gelecek Değer Kavramı
• Şimdiki Değer Kavramı

Gelecek Değer Kavramı Gelecek değer, bir paranın belirli bir faiz oranı üzerinden belirli bir süre sonra ulaşacağı değeri ifade etmektedir. Bu kavramı matematiksel olarak gösterebilmek için şu notasyonları kullanalım:

FV = PV + PV x r
FV = PV (1 + r)

PV : Anapara
r : Dönemsel faiz oranı
PV x r : Dönem sonundaki faiz tutarı
FV : Dönem sonundaki anapara ve faiz tutarı

Buna göre, bugün PV miktarındaki para yıllık r faiz oranı üzerinden 1 yıl yatırıldığında para, 1 yıl sonunda FVdeğerine ulaşacak ve bu değerde

FV = PV + faiz kazancı = PV + PV x r = PV (1 + r)

olacaktır.

Şimdiki Değer Kavramı Şimdiki değer, herhangi bir nakit akımının bugünkü veya sıfır zaman noktasındaki değeridir. Paranın değerindeki aşınmanın/zaman değerinin pozitif olduğu bir ortamda, örneğin 2 yıl sonra gerçekleşecek olan 400 TL’nin şimdiki/bugünkü değerinin 400 TL’den daha az olacağı açıktır. Ancak, bu değerin tam olarak kaç TL olduğunun belirlenmesi amacıyla şimdiki değer saptanmalıdır.

2. Basit Faiz Faiz oranının anapara tutarı ile çarpılmasıyla yapılan hesaplama yöntemi basit faiz kavramı olarak kabul edilebilir. Bu noktada ve çalışmanın ilerleyen bölümlerinde gelecek değer bölümündeki notasyon kullanılacaktır.

Faiz hesaplamalarını formül hâlinde şöyle belirleriz:

FV = PV + PV x r
FV = PV (1 + r)

PV : Anapara
r : Dönemsel faiz oranı (yüzde değer olarak)
PV x r : Dönem sonundaki faiz tutarı
FV : Dönem sonundaki anapara ve faiz tutarı

FV = PV (1 + r)

Basit faizdeki temel yaklaşım, her dönem sonunda işleyen dönemsel faizin anaparaya eklenmemesidir. Dönem sonunda işlemiş olan faiz üzerinden devam eden dönemlerde faiz kazanmak mümkün değildir. Diğer bir deyişle, faize faiz işletilmez. Basit faiz mantığı ile PV’nin iki dönem sonraki değeri FV2 ’de aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:

FV2 = PV (1 + r) + PV x r
FV2 = PV (1 + 2r)

* Yüzde değeri olarak: Oranların 1 tam değeri üzerinden verilmesi gerekmektedir.
Örneğin: %10 => 0,10
%4 => 0,04
şeklinde formüle yerleştirilmelidir. Buna göre en basit hâliyle:
%n => n/100
olarak hesaplanmalı ve formüldeki yerini almalıdır.

Aynı mantıkla n dönem sonunda PV tutarlı anaparanın ulaşacağı değer
FVn
FVn = PV (1 + n x r)

olarak hesaplanır.
n dönem içinde kazanılan toplam faiz miktarı,

Faiz Miktarı = PV (1 + n x r) – PV ’dir.

n döneme ait basit faiz oranı,
rn = (PV(1 + n x r) – PV) / PV

rn = n x r olarak hesaplanır.
n Döneme Ait Basit Faiz Oranı
rn = n x r
rn : n Döneme Ait Basit Faiz Oranı
n : Dönem Sayısı
r : Dönemsel Faiz Oranı

ÖRNEK
Aylık net %5 ile değerlendirilen bir yatırımın 6 aylık basit faiz
oranı kaçtır?

rn = n x r
r6 = 6 x 0,05
r6 = 0,30 (%30)’dur.

…