Birazoku

Narrative Terapide Uygulama Örnekleri

Narrative Terapi, ana akım terapi yaklaşımlarından oldukça farklı olan orijinal fikir ve uygulamalarıyla ülkemizde yapılacak bireysel ve toplu çalışmalar için ciddi bir imkan sunuyor. Ancak Türkiye’de yakın zamana kadar eğitimini yurtdışında alan az sayıdaki terapist haricinde pek bilinmeyen bir yaklaşımdı. Hiç şüphesiz bunda Türkiye’de bilinen yaklaşımların Narrative Terapiye göre eski olmasının, okullarda okutulan ders kitaplarında Narrative Terapiye ayrılan bölümlerin çok daha az olmasının ve Türkiye’de Narrative Terapi eğitiminin ancak yakın yıllarda başlamış olmasının payı var.

Narrative Terapi fikir ve uygulamaları gerek ülkemizde gerek dünyada her geçen gün artan bir dikkat ve ilgi ile takip ediliyor. Yaklaşımlarının hem bireylerle hem de gruplarla yapılan çalışmalarda etkisi ve faydasının yanında duruş ve yaklaşım olarak insana bakışı bu dikkat ve ilginin en önemli sebeplerindendir. Bununla beraber ülkemizde bu konu ile ilgili Türkçe kaynak sorunu bu akımın önündeki en büyük engellerden biri olarak karşımızda duruyor.

Ülkemizin bu konudaki en önde gelen uzmanları olan Mehmet Dinç ve Eren Murat Dinçer’in editörlüğünde hazırlanan bu eser, Narrative Terapinin daha iyi anlaşılmasına ve uygulanmasına rehberlik etmek anlamında Türkiye’de ilk olma özelliği taşıyor.

İÇINDEKILER
ÖNSÖZ ………………………………………………………………… 7
GİRİŞ…………………………………………………………………… 9
BİREYSEL UYGULAMALAR
OYNAR GİBİ YAŞAMAK
Online Oyun Problemini Narrative Terapi ile Çalışmak …… 35
Mehmet Dinç
SÖYLEMLER SOMUTLAŞIRSA ………………………………… 55
Eren Murat Dinçer
TERAPÖTIK DOKÜMAN OLARAK
MEKTUPLARIN GÜCÜ ……………………………………… 85
Hasan Avcı
BİR DOĞALGAZ MESELESİ
Çocukların Korkularını Narrative Terapi ile Çalışmak ……. 103
Merve Arabul
DEPRESYONU NARRATIVE TERAPI ILE ÇALIŞMAK
“Ümitsizliği Aşma Kampanyası” …………………………….. 113
Zahide Tepeli Temiz
KUTUDAKI YALNIZLIK
Narrative Terapi ile Neden Yalnız Olduğunu Anlamak …… 131
Hilal Aslan
NARRATIVE TERAPI GRUP ÇALIŞMALARI
BÜYÜYEN ÇİÇEKLERİMİZ
İrade……………………………………………………………… 151
Merve Koca
BANA SORABİLİRSİN
Anne-Babalar ve Öğretmenler İçin
Gençlerin Dijital Dünyaları Rehberi …………………….. 173
Mehmet Dinç
YOLDA
Gençlerle Psikolojik Dayanıklılık Üzerine
Kolektif Bir Narrative Terapi Uygulaması………………. 201
Büşra Yazıcı
SÖZLÜK…………………………………………………………….. 221
YAZARLARIN ÖZGEÇMİŞİ……………………………………. 223

ÖNSÖZ

Narrative Terapi fikir ve uygulamaları gerek ülkemizde gerek dünyada her geçen gün artan bir dikkat ve ilgi ile takip edilmektedir. Narrative Terapinin yaklaşımlarının hem bireylerle hem de gruplarla yapılan çalışmalarda etkisi ve faydasının yanında duruş ve yaklaşım olarak insana bakışı sözkonusu dikkat ve ilginin en önemli sebeplerindendir. Bununla beraber ülkemizde bu konu ile ilgili Türkçe kaynak sorunu, Narrative Terapinin fikir ve uygulamalarının net bir şekilde anlaşılması ve uygulanmasının önündeki en büyük engellerden biri olarak karşımızda durmaktadır. Her ne kadar “alanyazında” belli bazı çalışmalar olsa da Narrative Terapinin felsefesi ve temel yaklaşımlarını bilmeden yapılan teknik çeviriler ve yüzeysel çalışmalar hem ifade hem anlam hataları barındırarak ciddi kafa karışıklıkları ve yanlış anlaşılmalara sebep olmaktadır.

Ötesinde Narrative Terapinin kültüre, dile, yerelliğe, yerel şartlar ve imkanlara yaptığı vurguyu gözardı ederek yapılan/ yapılacak olan tercüme ya da uygulama çalışmaları temelde Narrative Terapinin özüne aykırı bir yaklaşımı içinde barındırmaktadır. Bu düşünce ve hassasiyetlerin bir gereği olarak ve Narrative Terapinin fikir ve uygulamalarının daha doğru anlaşılması amacıyla yaptığımız bu çalışmada hem teorik bilgiyi hem de ülkemizde Narrative Terapi fikir ve uygulamaları ışığında yapılan uygulamaları bulacaksınız.

Ülkemizde Narrative Terapi ile ilgili teori ve terapilerle ilgili uygulama kaynaklarının eksikliğini göz önünde bulundurduğumuzda bu çalışmanın alanımızda önemli bir boşluğu dolduracağına inanıyoruz. Aynı zamanda aşağıdaki amaçlarımızı gerçekleştirme konusunda da bu kitabın önemli katkısı olacağını düşünüyoruz:

– Örnekler üzerinden Narrative Terapinin temel bakış açısı ve uygulamaları hakkında bilgi vermek
– Kavram birliği oluşturmak
– Narrative Terapinin kültürümüze adaptasyonu konusunda örnekleri belgelemek ve paylaşmak
– Ülkemizdeki ilk kuşak Narrative Terapistlerle gelecektekiler arasında köprü kurmak

Sonuç olarak hem Narrative Terapinin felsefesinin hem de somut uygulamalarının, terapistlerin ve danışanların hikâyeleriyle beraber bulunabileceği bu kitap ortaya çıkmıştır.

Narrative Terapi fikir ve uygulamalarını Türkiye’ye getirdiğimiz 2012 yılından bugüne bize sınırsız destek veren, Narrative Terapinin fikir ve uygulamalarının gelişmesinde de önemli katkıları olan Cheryl White ve David Denborough başta olmak üzere bütün Dulwich Centre çalışanları ve eğitimcilerine, bu kitaba çalışmalarıyla katkıda bulunan Türkiye Narrative Terapi Topluluğu üyesi arkadaşlarımıza ve insanlara faydalı olma yolunda bize emek veren bütün hocalarımıza şükranlarımızı sunuyoruz.

Sonuç olarak hem NT’nin felsefesinin, hem de somut uygulamalarının, terapistlerin ve danışanların hikâyeleriyle beraber bulunabileceği bu kitap ortaya çıkmıştır. Kitapta yer alan paylaşımlar için danışmanlarımızdan izinlerini aldık. Danışanlarımızın isimleri ve kimliklerini belli edecek detayları değiştirdik. Kendilerine bizlerle hayatlarını paylaşacak kadar güvendikleri ve sizlerle hikâyelerini paylaşmamıza izin verecek kadar cömert oldukları için teşekkür ediyoruz.

Mehmet Dinç

Eren Murat Dinçer

GİRİŞ
Mehmet Dinç- Eren Murat Dinçer

Narrative Terapi, Michael White ve David Epston tarafından mevcut terapi yaklaşımlarının insanı patolojikleştirmesine, problemle özdeşleşmiş algılamasına ve onu probleme karşı yetersiz olarak görmesine bir tepki olarak doğmuştur.

Narrative Terapi insanları kendi hayatlarının uzmanı olarak merkeze alan, saygılı, suçlayıcı olmayan bir danışmanlık ve toplumsal çalışma yöntemidir. Problemi insandan tamamen farklı bir şey olarak görür ve insanların hayatlarındaki problemin etkisini azaltabilecek çok sayıda becerilerinin, yetkinliklerinin, inançlarının, değerlerinin, adanmışlıklarının ve yeteneklerinin olduğunu söyler. Özetle Narrative Terapi, bir etik duruş ve bu etik duruştan gelişen çalışma yollarından (konuşma haritalarından) oluşmaktadır denilebilir.

White ve Epston önceleri ailelerle ve çocuklarla çalışarak elde ettikleri bilgileri ve geliştirdikleri yöntemleri felsefeden eğitime, sosyolojiden antropolojiye birçok farklı disiplinden aldıkları öğelerle zenginleştirmişler ve bunları hem bireysel hem de çift ve aile uygulamalarına adapte etmişlerdir. Bu uygulamalar yıllar içinde farklı kültürlerden birçok terapistin katkısıyla zenginleşmiş ve günümüze gelindiğinde…