Birazoku

Elinizdeki kitapta İngiliz İdealizminin en önemli isimleridne John Ellis McTaggart, Temel kozmoloji problemleri üzerinde Hegel felsefesini ve Hegelci düşünceyi ele almaktadır. Metafizik ve etik alanında hangi görüşlerin Hegel’in mantığı ve ‘Mutlak’ fikriyle uyumlu olduğu; insan ölümsüzlüğü, Mutlak’ın bir kişiliğe sahip olup olmadığı ve sevginin insanları birbirine bağlamadaki rolü gibi tartışmaların yanında benlik, ceza, günah ve Hegel’in Hristiyan teolojisi ile ilişkisi ele alınan diğer konulardandır.

Tüm bu soruları tartışırken McTaggart’ın Hegel’le birlikte İngiliz İdealist filozoflar Lotze, Bradley ve Mckenzie’nin görüşlerini de tartışması ayrıca dikkate değerdir.

İÇİNDEKİLER

Önsöz 11
Birinci Bölüm
Giriş 12
İkinci Bölüm
İnsan Ölümsüzlüğü 15
Üçüncü Bölüm
Mutlağın Kişiliği 69
Dördüncü Bölüm
Yüce İyi ve Ahlaki Kriter 110
Beşinci Bölüm
Ceza 145
Altıncı Bölüm
Günah 167
Yedinci Bölüm
Toplumun Bir Organizma Olarak Kavranışı 193
Sekizinci Bölüm
Hegelcilik ve Hristiyanlık 214
Dokuzuncu Bölüm
Mutlağın İlave Belirlenimi 271
Dizin 313

Önsöz

Kitabın Beşinci ve Yedinci Bölümleri burada yer aldığı hâline oldukça yakın bir biçimde International Journal of Ethics’te [Uluslararası Etik Dergisi] yayımlandı (Temmuz 1896 ve Temmuz 1897). Diğer bölümler ise daha önce herhangi bir yerde yayımlanmış değildir.

Hegel’in eserlerine atıfta bulunurken 1832’den itibaren yayımlanmakta olan Toplu Basım’dan yararlandım. Alıntı yapmak için genellikle Ansiklopedi’nin Wallace, Hukuk Felsefesi’nin Dyde ve Din Felsefesi’nin de Spiers ve Sanderson tercümelerine başvurdum.

Bu kitabı yayım öncesinde okuma nezaketinde bulundukları ve beni birçok değerli öneriyle yönlendirdikleri için Cambridge King’s College’dan Sayın G. L. Dickinson’a ve eşime şükran borçluyum.

John Ellıs McTaggart

Birinci Bölüm
Giriş

1. Kozmoloji ile kastettiğim saf düşüncenin doğasının araştırılmasından çıkarsanan a priori sonuçların, ampirik bilginin konusu olan meselelere uygulanmasıdır. Bu yüzeysel unsur, Kozmolojiyi Hegel’in Mantık Bilimi’ndeki saf düşünceden kesin bir biçimde ayırır. Kozmolojiyi aynı zamanda bilimin ve gündelik yaşamın ampirik sonuçlarından da açıkça ayırmak gerekir. Elbette bu ampirik sonuçlar da a priori bir unsur içerir, çünkü kategoriler olmaksızın herhangi bir bilgi mümkün olamaz; ne var ki onların varlığı a priori hakikatlerin açık seçik bir biçimde olumlanmasına bağlı değildir. Söz gelimi insanlar, metafizik anlaşmazlıklarından bağımsız olarak bir kimya yasası veya bir hükümlünün suçu üzerinde anlaşabilirler. Benzer biçimde, metafizik bilgisi olmayan biri çıkıp böylesi konularda doğru sonuçlara erişebilir. Fakat Kozmolojide ulaşılan sonuçlar saf düşünceye bağlı önermelerden çıkarsanır. Bu önermeler olmaksızın Kozmolojiden bahsedilemez, dolayısıyla saf düşünce [pure thought] ile alakalı bir anlaşmazlık Kozmoloji ile ilgili bir anlaşmazlığı da beraberinde getirecektir.

Bu kitapta ele alınacak konuların mahiyeti bu şekildedir. İnsan benliğine dair anlayış ampirik unsurlar içeren türden bir anlayıştır ve bu sebepten ötürü bu benliğin ebedî olup olmadığı veya Mutlağın da benzer şekilde bir benlik olup olmadığı soruları ampirik unsurlar içermektedir. Aynı şekilde, Ahlak, Ceza, Günah, Devlet ve Sevgi anlayışları da ampirik unsurlar içerir. Yine de ilerleyen sayfalarda tartışacağımız meselelerin hiçbiri sonlu bilimler aracılığıyla ele alınamaz. Hiçbiri doğrudan gözlem yoluyla bir karara bağlanamaz veya tümevarım ile belirlenemez. Kimi durumda sorunun kapsamı o kadar geniştir ki gözlem alanımızdaki mevcut örneklerden yola çıkıp geliştireceğimiz bir tümeva…