Birazoku

Kâzım Karabekir’in Edirne Hatıraları ilk defa okuyucu karşısına çıkıyor.

Kâzım Karabekir Balkan Savaşı sırasında, kurmay binbaşı rütbesiyle, Edirne’nin muhafazası için teşkil edilmiş olan Mevki-i Müstahkem Kumandanlığı’nın birimlerinden olan, Onuncu Fırka’nın kurmay başkanı olarak görev yapmaktadır. Edirne’nin Bulgarlar tarafından kuşatılması ve düşüşü süresince bu görevini sürdürmüş, savaşın Edirne bölümündeki safahatı ile ilgili bütün olaylara doğrudan şahit olduğu gibi, özellikle kurmay başkanı olduğu Onuncu Fırka ile ilgili bütün harekâtın planlamasında ve uygulanmasında bizzat bulunmuştur.

Seferberlik

18 Eylül 1328 [1 Ekim 1912] Salı

20 Şevval 4.40 öğleden sonra Edirne mevki-i müstahkemi kumandanlığından umumi seferberlik emri geldi. (Kale seferberlik tertibatını müşir kroki ve nizam-ı harpler de beraber)

Mülâhazat: Henüz düşman memurîn-i siyasiyesi bile Edirne ’de bulunduğundan bu tertibatın neşri muvafık görülmeyerek kıtaata tebliğ edilmedi ise de kıtaat-ı saire tarafından bölüklere varıncaya kadar neşrolunduğu maatteessüf görüldüğünden mevki-i müstahkem erkân-ı harbiyesi ikaz edildi.

Bilahare kolordudan da aynı emir geldi. Sırp ve Bulgar ordularının da seferberliğe başladıkları anlaşıldı. Vakt-i hazarda fırkaca yapılan seferberlik muhtırası mucibince işe başlanıldı. Mezkûr muhtıranın muhteviyatı şudur: Fırka erkân-ı harbiyesince yapılacak işler:

Birinci gün:
1- Seferberlik emrinin alındığı saat ve dakikanın emri veren makama bildirilmesi
2- Piyade, topçu alaylarına, nişancı taburlarına ve ikinci hudut bölüğüne seferberlik emrinin tebliği (İşbu emir kasadaki zarflar derununda hazırdır. Boş yerlerinin imlâsıyla tevzi olunacaktır.)
3- Sevk komisyonu için üçüncü nişancı taburunun ikinci bölüğünden Mülâzım-ı Sâni Mustafa Efendi ’ye ikmal efrat ve hayvanatına ait cetveller verilerek istasyona götürülecektir.
4- Vesait-i nakliye komisyonuna piyade ve topçu alaylarından ve nişancı taburundan birer zabit i ’zamı. (Kasada hazır cetveller yedlerine verilerek.)
5- Cephanelikteki cephanenin kıtaata tevzii.
6- Muhabere varakalarını havi cüzdanların, flama muhabere varakalarının ve haritaların kıtaat yaverlerine tevzii. (Bir numaralı dolapta cüz-i tamlara zarflar derununda ayrılmıştır.)
7- Fırka karargâhının seferber hâle vaz’ı (Kimlerin nereye tayin olacağını gösterir cetvelin tatbiki.)
8- Fırkaya ilhak olunacağı bildirilen Dimetoka ’daki süvari Dokuzuncu Alaya mensup bölüğün Edirne ’ye celbi.
9- Hudut bölüğüne talimat. (Kasada zarfta hazırdır)

Mütebaki günlerde:
1- Fırka setr tertibatına ait emirlerin müfrezelere hîn-i hareketlerinde tevdi ve tefhimi. (Mıntıka mıntıka emirler kasada zarflar derunundadır. Tarih ve alay numaraları imlâ olunacaktır.)
2- Helyosta müfrezesinin celbi ve müfrezelere tevzii.
3- Kışladan kıtaat çıkmaya başlar başlamaz akşam yoklamalarının koğuşlarda icrasıyla duâ-yı padişahînin kalben yapılması.
4- Kışlanın cami-i şerif kapısının seddi ve kışla muhafazasına ve ikmal efradının mensup oldukları kıtalara sevkine nezaret için nişancı taburundan bir bölük tahsisi.
5- Sarayakpınar’da Arnavut Mustafa Ağa ’nın hanesinin fırka karargâhı ve bunun garbı yakınındaki çiftlik binalarının fırka tevzi ambarı olması muvafık olduğundan buraların ihzarı.
6- Sarayakpınar’daki su membaı hazinesinin ve fırka tevzi ambarının muhafazası için nişancıdan bir bölük tahsisi.
7- Sarayakpınar’da Mihaliç-Edirne telefon hattından istifade ederek telefon merkezi tesisi. (Kışladaki büyük makinelerden biri alınacaktır.)
8- Sarayakpınar’da sahra postanesi tesisi.