Birazoku

Hayal, ipleri elden kaçırmaktır. Oysa öyle bir dünyada yaşıyoruz ki, o ipin ucu sizin elinizden bir kaçtı mı, hemen bir başkasının eline geçiveriyor. Ondan sonra siz hayal ediyorsunuz, ama bir başkası yaşıyor.

İÇİNDEKİLER
Sunuş/7
Beşinci Baskı İçin Önsöz / 9
ikinci Baskı için Önsöz /11
Birinci Baskının Önsözü / 19
İslâm’ın Yeri/21
Rüya ve Siyaset / 34
İçinde Bulunduğumuz Ortaçağ / 42
Karanlık Çağ / 45
Seçmecilik / 48
Aşağılık Duygusu / 59
Toplumun Kökleri / 62
İdris ve Prometeus / 65
Batı’nın Sağlam Temelleri / 68
Elma Kurdu/ 71
İnsan Denen İnsan / 74
Yabancılaşmanın Ötesinde / 78
Ziyandaki insanın Yabancılaşma Vehmi / 82
Sahte Mücadele, Sahte Çözüm / 99
Efsunlu Dünyalar/103
Her Türlü Medeniyete Karşı / 106
Nerede O Günler / 109
Zarafet ve Medeniyet / 112
Eski Medeniyetlerimiz / 116
Bir Medeniyet Kurmak / 119
Bilim de Put Olur Mu ? /145
Tekniğin Çarkına Kapılmak / 149
Varlıktan Kopan Akıl / 152
Musa Sihirbaz Değil / 156
Saat Kulesi /160
Demür Gaşuk /164
Balıklar Kaçar /167
Teknik Üzerine/170
Bitirirken : Radikalizm ve Ütopya / 195

Bir çağın muhakkak saydığı şeyler bir sonraki çağda mesele olur.
R. H. Tawney
Bana bu mesele zordur demeyin. Zor olmasaydı mesele haline gelmezdi.
Mareşal F. Foch

BEŞİNCİ BASKI İÇİN ÖNSÖZ
Bir şairin şiiri merkeze almaksızın kaleme aldığı nesirlerden oluşan ilk kitabına on yedi yıl sonra yeni bir önsöz yazmasını hayra yormalı mı? Üç Mesele’nin hâlâ okunuyor, aranıyor olması belki yazarı için bir hoşnutluk vesilesi sayılabilir. Öte yandan, kitabın ortaya çıkmasının saikleri gözönüne alındığında olayın düşündürücü yanları var: Üç Mesele’nin ülkemizdeki müslümanlar katında derinlemesine ve genişçe yeniden ele alınması beklentiler arasındaydı. Geçen zaman boyunca teknolojinin hayatımızda nasıl bir yer tuttuğu meselesi, meseleye kendi açılarından önem atfeden Avrupa ve Amerika’daki düşünce çevrelerinin yaklaşımlarından daha gerçekçi bir çevreye oturtulabilinirdi. İslâmî hareketin bir medeniyet kurma idealiyle ilişkisi konunun hakkını veren incelemelere yol açacak çalışmalar için itici güç haline dönüşebilirdi. Yabancılaşma kuramına dayanılarak ortaya çıkan yakıştırman söylem yerini müslümanlara has itikadı bütünlüğün besleyiciliğine bırakabilirdi.
Türkiye’de düşünce kendine koruyucu bir ortam sağlayıncaya kadar tefekkürün muhtaç olduğu geçmişe ve geleceğe dönük rabıtalar özlemimiz olmakta devam edecek anlaşılan. Yine de insanlar dünyanın alçaltıcı zorlamaları karşısında yılgınlığa kapılmayanları aralarında barındırabiliyor. İnsanlara mahsus direnci ve dünyaya teslimiyet gösterenlere karşı başkaldırıyı teşhis etmemize yarayacak işaretler korunabiliyor. Belki de Üç Mesele bu işaretlerden izler taşıdığı için hâlâ okunuyordur. Kitabın yazarının hoşnutluğu ola ki ülkemizdeki müslümanların atılım ve direnç için elverişli duyarlığı korumalarından doğmaktadır.

İsmet Özel
7.7.1995 Çengelköy

İKİNCİ BASKI İÇİN ÖNSÖZ
1978 yılında bir kitap olarak ortaya çıkan “Üç Mesele” teknoloji, medeniyet ve yabancılaşma hakkında yazdığım üç uzunca yazının yanına aynı konulara dokunan günlük fıkralarımın eklenmesiyle oluşmuştu ve kitap kendi amacını teknoloji, medeniyet ve yabancılaşma konularında ülkemiz müslümanlannın hataya düştüklerini işaret etmekle sınırlamıştı. Bu haliyle Üç Mesele Türkiye’de müslümanlığın anlaşılma biçimine yeni bir bakış, belki daha çok, yeni bir göz atış niteliğini taşıyordu. Beni böyle bir kitabı yayınlamaya zorlayan da yeni bir bakış açısının gerekli olduğuna dair inancım ve bu inancın bana telkin ettiği görev duygusuydu. Bu görev duygusunun baskısı altında aceleyle yayıncıya teslim ettiğim Üç Mesele yayınlanır yayınlanmaz beni rahatsız etmeye başladı. Görüşlerimi hiç olmazsa daha özenli bir anlatım içinde sunmuş olmalı, seslenmeyi düşündüğüm okuyucu için kapalı sayılabilecek bir çok noktanın daha kolay anlaşılır hale getirilmesini sağlamalıydım. Bu türden kaygularla kitabın yeniden basımı için beş yılı aşkın zamandır  yapılan hiçbir öneriye yanaşmadım. Bu süre içinde Üç Mesele’yi yeniden kaleme alma girişimlerim sonuç vermedi, çünkü yazdıkça ilk metinden çabucak uzaklaşıyor, yeni ve başka bir kitaba doğru seyrediyordum. Amacım Üç Mesele’yi yeniden yazmak olduğuna göre, buyaptığım, amacımdan uzaklaşmak demekti. Üç Mesele’yi yazmamı mümkün kılan kavrayış tarzını geride bırakmıştım, ama bu durum kitapta sergilediğim düşüncelerin artık geçersiz olduğu anlamına gelmiyordu. Öyleyse neydi ?
Uç Mesele benim islâm’ı “tecrid” safhasında kavrayışımın bir ürünüdür. İslâm’ın kavranılmasında günümüz insanlarının üç safha geçirdiklerini veya geçirmeleri gerektiğini kabul ediyorum. Bu safhaları “tecrid”, tefrid” “tevhid” olarak adlandırıyorum. Gerçi bu kelimelere tasavvuf ıstılahları arasında aynı sırayla rastlamak mümkündür, ancak bu kavramlara benim yüklediğim anlam bazı öze! kişilerin manevi mertebelerini işaret etme alanına mahsus kılınmaksızın, kendine ve başkalarına karşı İslâmî sorumluluklar yüklenme gözüpekliği gösteren herkesi kapsayacak biçimde genişletilmiştir. Kavramların kapsayıcı ve yaygınlaşabilir olmasına duyduğumuz ihtiyaç belki içinde yaşadığımız çağın bir özelliğidir. Tecrid, tefrid ve tevhid safhalarında İslâm’ı kavramak da içinde yaşadığımız çağın özelliklerine karşı verdiğimiz cevabın üç aşamalı halidir.
“Tecrid” (soyutlama), islâm’ın emir ve nehiylerinin bütün zamanlar ve yerlerde geçerli olduğunu bilmektedir.   İslâm’ı   anlama  bakımından  “tecrit…