Birazoku

18. yüzyılın sonundan itibaren hayatın tüm alanlarında yaşanan dramatik
değişim ve dönüşüm, insanlığı sosyo- kültürel yaşamın geleneksel akışından
uzaklaştırıp, kurumsal boyutları farklı yeni üretim ve yönetim biçimleriyle
tanıştırdı. Din ve geleneklerin etkin bir rol oynadığı homojen yapıdaki
geleneksel toplumlar; sanayileşme ve kentleşme süreçleriyle birlikte heterojen
ve bireyselci bir yapıya dönüştü.
Bu değişimin etkisindeki filozoflardan
Friedrich Nietzsche, Tanrı’nın öldüğünü ve artık dinin yerini akıl, bilim,
sosyoloji, psikoloji, teknoloji, siyaset, sanat ve spor gibi fenomenlerin alarak
modern dünyada dinin işlevini kaybedeceğini öne sürdü.
Acaba Nietzsche ve
onun gibi düşünen pozivist sosyal bilimciler varsayımlarda haklılar mıydı?
Modernleşme süreci sonunda ulaşılan “internet” (veya bilgi) çağının toplum
kurumları dinin yerini alarak insanlığın dinde bulduğu değerlere alternatifler
sunabilecek miydi?
Elinizdeki bu kitap, modern toplumda dinin işlevi
konusunda yöneltilen sorulara, din sosyolojisinin kendine özgü kuram ve
yöntemleriyle cevap aramayı amaçlamaktadır.

İÇİNDEKİLER

ÖN SÖZ
GİRİŞ

SOSYOLOJİ
Sosyoloji Nedir?
Toplum Nedir?
Sosyoloji ve Din

TARİHSEL SÜREÇTE DİN VE TOPLUM İLİŞKİLERİ
Geleneksel Toplum
Modern Toplum
Post Modern Toplum

ÖNEMLİ SOSYOLOJİK AKIMLAR
Modernizm
Post Modernizm
Sekülerizm
Küreselleşme

DİNİN TANIMI SORUNU
Tanınım Önemi
Din Tanımlamaları
Din Tanımı Tipolojisi
Tarihsel Bağlamda Din Tanımları
Avrupa Hıristiyan Kültüründe Din Kavramı
Özsel (Substansiyel) Tanımlar
İşlevsel (Fonksiyonel) Tanımlar
DİN SOSYOLOJİSİ
Din Sosyolojisinin Tarihsel Gelişimi
Din Sosyolojisinin Diğer Bilimlerle İlişkisi
Din Sosyolojisinin Konuları
Din Sosyolojisinin Amacı
Din Sosyolojisinin Kaynakları
Yazılı ve Görsel Medya
İstatistikler

DİN SOSYOLOJİSİNDE KURAM SORUNU
Kuram Nedir?
Din Sosyolojisinde Kavramlar
İdeal Tipler
Sınıflandırma
İşlemselleştirme

DİN SOSYOLOJİSİ KURAMLARI
Din Sosyolojisi Kuramlarında Motifler
İşlevselcilik (Functionalism)
İşlevselci Sosyologlar
Emile Durkheim (1858-1917)
Bronislaw Kaspar Malinowski (1884-1942)
Alfred R. Radcliffe-Brown (1881-1955)
Talcott Parsons (1902-1979)
Robert K. Merton (d.1944)
Niklas Luhmann (d. 1927)
Anthony Giddens (d. 1938)
Çatışma Kuramları
Azınlık ve Çoğunluk Kategorileri
Azınlık-Çoğunluk İlişkilerinde Dinin Rolü
Çatışma Kuramı ve Marksizm
Yapısal Çatışma Kuramları
Bütünleştirme Kuramı
Günümüzde Çatışma ve Bütünleşme Kuramları
Fenomenolojik Din Sosyolojisi
Fenomenolojik Din Sosyologları
Max Weber (1864-1920)
Peter Ludwig Berger (d. 1929)
Thomas Luckmann (d.1927)
Clifford Geertz (d. 1926)
Günümüzde Fenomenolojik Din Sosyolojisi
Rasyonel Aksiyon Kuramı

YENİ KURAMSAL YAKLAŞIMLAR
Din Sosyolojisinde Yeni Paradigma Arayışları
Modernleşme ve Din
Yaşanan Din
İki Eğilimin Sorunları

BİREYSEL DİNDARLIK
Bireysel Dindarlık Kuramları
Yoksunluk/Mahrumiyet Kuramı
Sosyalleşme Kuramı
Akılsal Seçim Kuramı
Anlam ve Mensubiyet Kuramı
Bireysel Dindarlık Kuramlarının Eleştirisi
Müzik ve Dindarlık İlişkisi
Din Değiştirme Kuramları
DİN SOSYOLOJİSİNDE YÖNTEM
Yöntem Nedir?
Sosyal Bilimlerde Yöntem
Yöntemin İlkeleri
Yöntem Nasıl Öğrenilir?
Yöntem ve Sosyal Bilinç
Sosyal Bilimlerde Ölçek
Ölçeklerin Sınırlandırılması
Ölçüm Türleri
Nitel (Betimsel) Ölçümler
Nicel (Sayısal) Ölçümler
Nitel ve Nicel Yöntemler Arasındaki İlişkiler
Alan Çalışması
Bilimsel Araştırma Planı
Problem Formülasyonu
Veri Toplama Yöntemleri
Mülakat
Anket
Gözlem
Dokümanter Bilgi Toplama Yöntemleri

SONUÇ
ENGLISH SUMMARY
KAYNAKÇA