Birazoku

1915 yılında yaşananların insan belleklerinde asla silinmeyecek izleri kaldı. Profesör Verjine Svazlian, yürüttüğü sözlü tarih çalışması ile bu izleri toparlıyor. Benzeri bir çalışmanın bizde yürütülmesi gerekiyor. Gerek fail olarak, gerek kurban olarak, gerekse yardımcı olmaya çalışanlar açısından derlenerek, birinci kuşaktan ikinci, üçüncü kuşaklara devrolunmuş o kadar çok anlatı var ki. Bu anlatılar, üzerinde çalışacak olan araştırmacıları bekliyor.

İÇİNDEKİLER
Önsöz
Soykırımdan Kurtulan Görgü Tanıklarının Anlattığı
Hikâyelerin Tipoloji Açısından Özellikleri
Soykırımdan Kurtulan Görgü Tanıklarının Anlattıklarına Göre Ermeni Soykırımı’nın Gidişatı
Kaynakça
Çeşitli Dillerden Özetler.
Ermeni Soykırımı’ndan Kurtulan Görgü
Tanıklarının Fotoğrafları
Kurtulan Görgü Tanıklarından Bir Sonraki
Neslin Fotoğrafları.
Harita

Bu çalışma, soykırımdan kurtulan görgü tanıkları tarafından anlatılıp Ermenistan’da ve Diaspora’da (Yunanistan, Fransa, ABD, Türkiye) 50 yıl boyunca ses ve görüntü kayıtları yapılarak yazıya dökülen gerçek hikâyelerle kanıtlanmış ve ayrıntılı olmak anlatılmış Ermeni Soykırımının (19151922) genel tarihsel gidişatım ve soykırım sırasında cereyan etmiş olayları sunmaktadır.
Bu araştırmaya, Osmanlı İmparatorluğu’nda uygulanan Ermeni Tehciri ve Soykırımı’nın haritası, soykırımdan kurtulan görgü tanıklarının fotoğrafları ve İngilizce, Fransızca, Türkçe, Rusça ve Ermenice özetler eklenmiştir.
Bu kitap politikacılara, hukukçulara, tarihçilere, dilbilimcilere, etnologlara ve geniş okuyucu çevrelerine hitap etmektedir.

Önsöz
Bu araştırma Ermeni Soykırımından kurtulmuş nesilden doğrudan doğruya elde edilerek yazıya dökülmüş, halk tarafından sözlü olarak anlatılmış hikâyeler ve şarkılar içermektedir. Filoloji bilimleri doktoru Verjine Svazlian bunları 50 yıl boyunca büyük bir sabır ve fedakârlıkla yazıya dökmüştür.
Bu çalışma, özellikle içerdiği Ermeni Soykırımının tüyler ürpertici manzaralarını tasvir eden birçok hatırat ve DeiresZor’da yaşanmış acıları ve insanların korkunç dertlerini kaydeden Ermenice ve Türkçe halk şarkıları nedeniyle büyük bir tarihî ve hatta siyasî önem ve anlam arz etmektedir.
Ermeni ulusunun batıdaki bölümünün trajik ve kahramanlıklarla dolu tarihine ait eşsiz anıları ve şarkıları Ermeni Soykırımı’ndan kurtulanların (ki bu insanlar zaten aramızdan ayrılmışlardır) zayıflayan hafızalarından ve sonsuza dek unutulma tehlikesinden kurtarmak yönünde zor iv Övgüye değer bir çalışma yapılmıştır.
Bu veriler, Ermenilerin yaşadığı en büyük trajedinin zihinleri allak bullak eden görüntülerini halkın kullandığı canlı dille yeniden hâsıl etmeleri açısından gerçekten de en önemli tarihî belgelerdir.
Yazar bu araştırmada, yazıya döktüğü zengin ve çeşitli konulara, çok ustaca, kesin tarihî kanıtlar eklemiş ve bu malzemeler tarihsel gerçekleri doğrulayan, kanıtlayan ve ayrıntılı bir şekilde anlatan halka ait orijinal belgeler haline gelmişlerdir. Şunu da belirtmek gerekir ki, bu kitabın yazarı Ermeni Soykırımı’yla ilgili bahsi geçen konulan, özellikle de halkın anılarını ve Türkçe şarkıları, bilimsel çevrelerde yayan ilk kişidir.
Bu çalışma soykırımdan kurtulanların fotoğraflarıyla ve en Önemlisi, yazar tarafından Türkçe sarkılma eklenmiş Ve konuların anlaşılmasını büyük ölçüde kolaylaştıran tercümelerle tamamlanmıştır.
Görgü tanıklarının hatıraları ve özellikle de Türkçe şarkılar, Ermeni ulusunun o trajik dönemi kapsayan tarihini sadece doğru bir biçimde anlamak ve kavramak bakımından değil, ayın zamanda halkın anılarıyla, Türkçe şarkılarla ve o şarkılarda yankılanan acılarla Ermeni gerçekliğinin savunulmasını daha sağlam temellere oturtarak resmi Türk tarihi çerçevesinde inkarcı tezlerini benimseyen tarihçilere karşı çıkarmak bakımından da tarihi belge değeri taşımaktadırlar.

Sarkıs Harutyunyan
Ermenistan Cumhuriyeti
Ulusal Bilimler Akademisi Üyesi

Bu araştırmanın orijinal kaynakları olan halkın hatıraları ve tarihsel nitelikli şarkılar yaklaşık 50 yıl boyunca ses ve görüntü kaydı yapılıp kelimesi kelimesine, parça parça yazıya dökülerek derlenip tamamlandı.
Ermeni Soykırımı’ndan mucize eseri olarak kurtulan ve çok kötü yaşam koşullarına kahramanca karşı koyarak, gördüklerini ve hatırladıklarını hafızalarının derinliklerinde saklayan o nesillere en derin şükranlarımızı sunuyoruz. Onlar böylece Ermeni ulusunun tarihsel, toplumsal hafızasını, insanlığın adil yargısına ve dünyaya teslim edilmek üzere, hiçbir iz bırakmadan kaybolmaktan kurtarmışlardır.

….